DNA คืออะไร ??
DNA(Dexoxy Ribonucleic Acid) เป็นสารพันธุกรรมอยู่ในส่วนองค์ประกอบย่อยของเซลล์เนื้อเยื่อต่างๆ ของร่างกาย เช่น เม็ดเลือดขาว ตัวอสุจิ กระดูก กล้ามเนื้อ เยื่อบุกระพุ้งแก้ม เป็นต้น
สารพันธุกรรม DNA จะพบได้ในองค์ประกอบย่อยของเซลล์ร่างกาย 2 แห่ง คือ ภายในนิวเคลียส (Nuclear DNA) ซึ่งเป็นส่วนที่ทำหน้าที่ในการควบคุมการทำงานของเซลล์ ซึ่งสาร DNA ที่พบในนิวเคลียสของเซลล์นี้ ครึ่งหนึ่ง (50%) จะได้รับการถ่ายทอดมาจากบิดา และอีกครึ่งหนึ่ง (50%) จะได้รับการถ่ายทอดมาจากมารดา โดยที่ DNA ในนิวเคลียสของเซลล์นี้จะได้ไม่ซ้ำกันในแต่ละคน ยกเว้นกรณีเดียวกันเท่านั้น คือ ฝาแฝดที่มีการปฏิสนธิมาจากไข่ใบเดียวกันและอสุจิตัวเดียวกัน
เทคนิควิธีการตรวจ DNA ที่มีบริการอยู่ในปัจจุบัน
1. การตรวจลายพิมพ์ DNA (DNA Fingerprint)
เป็นเทคนิควิธีการตรวจที่สกัดสาร DNA จากนิวเคลียสของเซลล์ซึ่งเทคนิควิธีการตรวจแบบนี้สามารถตรวจพิสูจน์ความสัมพันธ์ทางสายโลหิตระหว่างบุคคลในการเป็น บิดา-มารดา-บุตร
2. การตรวจสารพันธุกรรม DNA ที่อยู่ในไมโตคอนเดรียของเซลล์ (Mitochondrial DNA)
เป็นเทคนิคการตรวจที่สกัดสาร DNA จากส่วนองค์ประกอบย่อยของเซลล์ที่มีชื่อว่า ไมโตคอนเดรีย ซึ่งเทคนิควิธีการตรวจแบบนี้สามารถใช้ตรวจเพื่อพิสูจน์ความสัมพันธ์ทางสายโลหิตระหว่างบุคคลที่สืบสายพันธุ์มาจากมารดาเดียวกัน เช่น พี่-น้อง ร่วมมารดาเดียวกัน ลูกพี่-ลูกน้อง ที่มีมารดาเป็นพี่สาว-น้องสาว ที่ถือกำเนิดจากยายคนเดียวกัน
3. การตรวจสารพันธุกรรมในโครโมโซมเพศชาย (Y-STR)
การตรวจ DNA ทางนิติเวช
บทบาทของการตรวจสารพันธุกรรม DNA ต่องานทางด้านนิติเวช มีดังนี้
1. การตรวจพิสูจน์เอกลักษณ์บุคคล (Identification) ในกรณีศพนิรนาม หรือ บุคคลสูญหาย เพื่อพิสูจน์ว่า ผู้ตายคือใคร หรือตรวจพิสูจน์ความสัมพันธ์ทางสายโลหิตระหว่างผู้ตายกับญาติที่มาติดต่อขอรับศพ
2. การตรวจพิสูจน์ความเกี่ยวข้องเชื่อมโยงกันระหว่างวัตถุพยานต่างๆ เช่น คราบเลือด คราบอสุจิ เส้นผม เส้นขน ชิ้นส่วนเนื้อเยื่อ ที่พบติดบนร่างกายของผู้เสียหาย ผู้ต้องสงสัยว่าเป็นผู้กระทำความผิด หรือพบในบริเวณสถานที่เกิดเหตุ
ขั้นตอนการตรวจ DNA
1. มาติดต่อพร้อมกันที่อาคารสมเด็จพระเทพรัตน์ (ผู้รับการตรวจต้องมาด้วยตนเอง)
2. นำหลักฐานมาแสดงตน
3. ชำระค่าตรวจเป็นเงินสดเท่านั้น
4. ถ่ายรูปพร้อมกันโดยเจ้าหน้าที่
5. ป้ายเยื่อบุข้างแก้มพร้อมกันโดยเจ้าหน้าที่
6. ไม่ต้องงดน้ำ และอาหาร
7. นัดฟังผลการตรวจ ประมาณ 2 เดือน
เอกสารและค่าบริการ การตรวจ DNA
1. สำเนาบัตรประชาชน หรือ พาสปอร์ต (ต่างชาติ)
2. สำเนาสูติบัตรกรณียังไม่มีบัตรประชาชน
3. ตรวจบิดา-มารดา-บุตร คนละ 6,500 บาท
4. ตรวจความสัมพันธ์ระหว่าง พี่-น้อง เพศชายเท่านั้น (โครโมโซมเพศชาย) เพื่อพิสูจน์สายสัมพันธุ์ทางฝ่ายบิดา เช่น
ปู่-หลานชาย , อา-หลานชาย ค่าตรวจคนละ 6,500 บาท
5. ตรวจความสัมพันธ์ระหว่าง พี่-น้อง ที่สืบสายพันธุ์ทางฝ่ายมารดา กรณีมารดาเสียชีวิต (ไมโตคอนเดรีย) ค่าตรวจคนละ 8,500 บาท
6. ตรวจความสัมพันธ์ระหว่าง พี่-น้อง เพศหญิงที่ร่วมบิดาเดียวกัน หรือ ความสัมพันธ์ ย่า-หลาน ค่าตรวจคนละ 7,500 บาท
หมายเหตุ 1. ในกรณีที่ตรวจเฉพาะบิดาและบุตร หากบุตรอายุไม่ครบ 20 ปีบริบูรณ์ มารดาต้องมาเซ็นต์เอกสารแทนบุตรด้วย หากมารดาเสียชีวิต
ให้นำใบมรณบัตรพร้อมสำเนามาด้วย
2. กรณีชื่อบิดาในสูติบัตรเป็นบุคคลอื่นที่ไม่ใช่คนเดียวกับที่มาตรวจ บิดาในสูติบัตรต้องมาด้วย
ทางนิติเวชไม่รับตรวจในกรณีต่อไปนี้
1. น้ำคร่ำ เลือดจากสายสะดือ หรือส่วนประกอบใดๆ ของทารกที่กำลังอยู่ในครรภ์
2. เลือด น้ำลาย เส้นผม หรือ วัตถุพยานใดๆ ก็ตามที่นำมาส่งโดยไม่มีหนังสือขอตรวจจากหน่วยงานในราชการ
โครงการพันธุกรรมสานสัมพันธ์ อาคารสมเด็จพระเทพรัตน์
- ชั้น 3 หลังห้องบริจาคโลหิต
- เดินเข้าทางห้องเจาะเลือด
- ห้องตรวจโครงการพันธุกรรมสานสัมพันธ์ อยู่ทางซ้ายมือห้องที่ 2