โรคมือเท้าปาก มีสาเหตุมาจากเชื้อไวรัสกลุ่ม Enterovirus หลายชนิด สายพันธุ์ที่พบบ่อยและแพร่ระบาดในปัจจุบันคือ Coxackievirus A16 ซึ่งส่วนใหญ่มีอาการไม่รุนแรง และสายพันธุ์ Enterovirus 71 (EV 71) ซึ่งเป็น สายพันธุ์ที่รุนแรง โดยในปัจจุบันมีวัคซีนสำหรับป้องกันการติดเชื้อ Enterovirus 71 (EV 71) แต่ยังไม่มีวัคซีนป้องกันการติดเชื้อ Coxackievirus A16
วัคซีนมือเท้าปาก: EV 71 (Enterovirus Type 71 Vaccine)
ในประเทศไทยมีวัคซีนป้องกันมือเท้าปาก คือ Enterovirus Type 71 Vaccine หรือ EntroVac เป็นวัคซีนเชื้อตาย แนะนำสำหรับเด็กอายุ 6 เดือน ถึง 5 ปี 11 เดือน ซึ่งต้องได้รับทั้งหมด 2 เข็ม โดยฉีดห่างกัน 1 เดือน จากการศึกษาพบว่า หลังฉีดวัคซีนครบ 2 เข็ม สามารถป้องกันการติดเชื้อมือเท้าปากจากเชื้อ Enterovirus 71 (EV 71) ได้ 90.0-97.4% ป้องกันภาวะแทรกซ้อนรุนแรงเมื่อติดเชื้อ Enterovirus 71 (EV 71) ได้ 100% และยังมีภูมิมากกว่า 95.1% เมื่อผ่านไป 2 ปี จึงยังไม่มีคำแนะนำสำหรับการฉีดเข็มกระตุ้น แต่วัคซีนนี้ไม่สามารถป้องกันการติดเชื้อมือเท้าปากสายพันธุ์อื่น ๆ ได้
Reference
1. https://thainakarin.co.th/ev71-vaccine-knowledge/
2. Guan X, Che Y, Wei S, Li S, Zhao Z, Tong Y, Wang L, Gong W, Zhang Y, Zhao Y, Wu Y, Wang S, Jiang R, Huang J, Liu Y, Luo W, Liao Y, Hu X, Zhang W, Dai Y, Jiang G, Min G, Liu F, You X, Xu X, Li J, Li C, Fan S, Hang L, Huang Q, Li Q. Effectiveness and Safety of an Inactivated Enterovirus 71 Vaccine in Children Aged 6-71 Months in a Phase IV Study. Clin Infect Dis. 2020 Dec 3;71(9):2421-2427.
3. Li R, Liu L, Mo Z, et al. An inactivated enterovirus 71 vaccine in healthy children. N Engl J Med 2014; 370(9): 829-37.