พลังใจ

พลังใจ
Volume: 
ฉบับที่ 38 เดือนตุลาคม 2563
Column: 
Easy Living
Writer Name: 
พว.นิตยา ปรีชายุทธ งานการพยาบาลกุมารเวชศาสตร์ ฝ่ายการพยาบาลโรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล

พลังใจ

พลัง = กำลังของสิ่งของที่จับต้องไม่ได้

ดังเรื่องราวของ “ลูกหมี” คนไข้ในความดูแลของฉัน เฉกเช่นเดียวกับฉัน หลาย ๆ ครั้งที่มีความรู้สึกสุข สนุก เศร้า หรือ เหนื่อยล้ากับชีวิต แต่ความรู้สึกทั้งหลาย จะมลายไปทันทีเมื่อมีผู้ป่วยหรืองานอยู่ตรงหน้าเพื่อที่จะสร้างพลังใจสำหรับการช่วยเหลือเขาเหล่านั้น ช่างเป็นเรื่องน่าอัศจรรย์                              

Pediatric Palliative Nurse คือ บทบาทในปัจจุบันที่หลายคนพูดว่างานของฉันมีแต่เรื่องเศร้า ๆ เพราะเด็กคืออนาคตของชาติ คือความหวังของครอบครัว จึงเป็นเรื่องที่ทำใจยอมรับยากลำบากมากกว่าการสูญเสียหรือการตายของผู้ใหญ่ และเป็นเรื่องยากมากขึ้นอีกของหลายครอบครัวที่มีลูกคนเดียวหลานคนเดียว หลายคนกล่าวว่าเรื่องของฉันมีแต่เรื่องดราม่า แต่สำหรับฉัน การได้ช่วยเหลือผู้ป่วยและครอบครัวที่กำลังอยู่ในช่วงเวลาของความยากลำบากในชีวิต ได้มีโอกาสรับรู้เรื่องทุกข์เรื่องเศร้าของหลาย ๆ คนเป็นรายวันกลับเป็นเรื่องที่ทำให้ฉันได้มีโอกาสตั้งจิตให้สงบนิ่ง เพื่อการมีสติและสมาธิในการคิดหาวิธีการช่วยเหลือ รวมถึงมีพลังในการส่งถึงผู้ป่วยและครอบครัวที่อยู่ตรงหน้าให้เขามีพลังใจในการดำเนินชีวิตที่จะสามารถจัดการและก้าวข้ามปัญหาทั้งหลายไปได้ ฉันต้องอ่านหนังสือธรรมะมากขึ้น ปฏิบัติธรรมมากขึ้นเพื่อการสร้างปัญญา หล่อหลอมจิต สะสมพลังสำหรับใช้เป็นแนวทางในการปฏิบัติงาน ฉันตระหนักเสมอว่าทุกชีวิตมีความสวยงาม มีคุณค่า มีศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์เท่าเทียมกัน แม้เป็นเพียงช่วงระยะเวลาสุดท้ายของชีวิตเขาก็ควรได้รับสิ่งที่ดีที่สุดเสมอ และจะรู้สึกมีพลังใจอิ่มเอมใจทุกครั้งที่ได้ช่วยเหลือเขาเหล่านี้

เหตุการณ์ที่ยังอยู่ในความทรงจำ แม้จะผ่านช่วงเวลามาหลายเดือนแล้ว หลังจากได้รับการขอคำปรึกษาจากหอผู้ป่วยวิกฤตเด็ก “ลูกหมี” เด็กหญิงวัยรุ่นที่พบครั้งแรก เธอช่างมีโครงสร้างร่างกายผอมมากเหลือเกิน ผิวแห้งซีดนอนนิ่งไม่ไหวติง รอบตัวล้อมไปด้วยสายระโยงระยาง พร้อมอุปกรณ์หลากหลายจนแทบจะปิดบังร่างกายจนหมดสิ้น มีเพียงลมหายใจแผ่วเบาผ่านเครื่องช่วยหายใจที่ตีกระแทกผ่านท่อช่วยหายใจเป็นจังหวะอย่างต่อเนื่อง สิ่งที่โชคร้ายกว่านั้น เธอติดเชื้อชนิดดื้อยาอย่างรุนแรงในกระแสเลือดทำให้อวัยวะในส่วนต่าง ๆ ของร่างกายค่อย ๆ ล้มเหลวตามมาทั้งหัวใจ ปอด ไต... ลูกหมีต้องฟอกเลือดล้างไตทุกวัน ดูจะเป็นเรื่องยากเสียเหลือเกินที่จะทำให้เธอฟื้นหายได้อีก ลูกหมีทนทุกข์กับปัญหาเนื้องอกของหลอดเลือดมานานยาว เคมีบำบัดเป็นทางเลือกที่พอจะช่วยให้โรคของเธอดีขึ้น แต่โชคไม่เข้าข้าง เธอมีปัญหาเลือดออกอย่างรุนแรงในหลายอวัยวะต้องเข้านอนโรงพยาบาลหลายครั้ง ลูกหมีอยู่กับมารดาสองคนเพราะบิดาได้จากเธอไปด้วยโรคมะเร็งก่อนลูกหมีป่วย ครั้งนี้ภาระต่าง ๆ จึงตกอยู่กับมารดาเพียงผู้เดียว การอยู่ดูแลลูกหมีทำให้ไม่ได้ไปทำงาน ไม่มีรายได้ อาหารถาดของลูกหมีจึงเป็นสิ่งช่วยพยุงชีวิตมารดาไว้ในแต่ละวัน

ในที่สุด... เวลาของชีวิตลูกหมีดูจะสั้นลงทุกทีเมื่อแพทย์ให้ข้อมูลว่า “โรคของลูกหมีไม่มีแนวทางรักษาให้หายแล้วทำได้เพียงดูแลแก้ไขตามอาการและขณะนี้อาการไม่ดีนักมีโอกาสเสียชีวิตสูง” เหมือนฟ้าผ่ากลางใจ ความหวั่นใจ ความไม่มั่นคงทางจิตใจ ทำให้มารดาหมดพลัง ดูจะหาที่พึ่งพิงไม่ได้เลย รอยน้ำตาที่คลอเบ้าเพียงตามลำพังกับความขัดแย้งที่จะต้องทำใจให้เข้มแข็งในขณะนี้ช่างเป็นสิ่งที่ยากลำบากเสียเหลือเกินที่จะปลุกปลอบพลังใจของตนให้เข้มแข็งเพื่อส่งพลังใจถึงลูกหมี แต่ยังมีอีกหนึ่งสิ่งที่จะช่วย ส่งพลังใจให้ลูกหมี “สุดหล่อ” สุนัขตัวโปรดเพื่อนคู่หูที่อยู่เคียงข้างลูกหมีเสมอมา ฉันพูดคุยกับมารดาและลูกหมีพร้อมส่งพลังใจให้เขาทั้งสองทุกวัน 

เหมือนมีสิ่งมหัศจรรย์เกิดขึ้น... 14 วันผ่านไปลูกหมีเริ่มรู้สึกตัว ค่อย ๆ ตื่นขึ้น จนสามารถหายใจได้เองด้วยการใช้ออกซิเจนช่วยและสามารถถอดท่อช่วยหายใจได้ นับเป็นเหตุการณ์ที่ดีหลังฝันร้ายมาแสนนาน แต่ฝันดีก็แปรเปลี่ยนอย่างรวดเร็วเมื่อแพทย์ให้ข้อมูลอีกครั้งว่า “คงต้องหยุดฟอกเลือดแล้วเพราะการทำงานของไตไม่ดีขึ้นเลย เหมือนเป็นการยื้อชีวิตไปเรื่อย ๆ” ต้องยอมรับความจริงแล้วสินะ มารดาตัดสินใจพาลูกหมีกลับไปดูแลต่อที่บ้านญาติไม่ไกลจากโรงพยาบาล ฉันประสานงานติดต่อรถพยาบาล อุปกรณ์จำเป็น ออกซิเจน และเงินทุนเพื่อช่วยให้ลูกหมีมีคุณภาพชีวิตในช่วงเวลาที่เหลืออย่างดีที่สุด ก่อนกลับฉันถ่ายรูปลูกหมีกับมารดาทำให้ได้เห็นรอยยิ้มที่ไม่เคยเห็นมาก่อนเลย ช่างสวยงามเสียจริง ลูกหมีจะรู้ไหมนะ รอยยิ้มนี้เป็นพลังใจที่ยิ่งใหญ่สำหรับฉันทีเดียว วันต่อมาฉันโทรศัพท์ติดตามข่าวลูกหมีที่แสนห่วงใย ได้ทราบว่าเจ้าของบ้านไม่ยินดีให้ลูกหมีกับมารดาอยู่ต่อเพราะกลัวการเสียชีวิตในบ้าน ทำให้มารดาต้องตัดสินใจกลับบ้านที่อุตรดิตถ์ด้วยรถของมูลนิธิเครือข่ายต่อต้านทุจริตคอรัปชั่นในบ่ายของวันนั้น แต่แล้วรถที่คาดหวังไว้กลายเป็นรถตู้โดยสารทั่วไป บนเส้นทางที่ยาวไกลกว่า 500 กิโลเมตร กับผู้ป่วยที่ต้องใช้ออกซิเจนพยุงชีวิตตลอดเวลาจะเป็นเช่นไร ฉันและพยาบาลเยี่ยมบ้านต้องรีบตัดสินใจและวางแผนการเดินทางกลับบ้านของลูกหมีอีกครั้ง หลังการติดต่อประสานงานอย่างมากมายกับหลายหน่วยงานเป็นเวลายาวนานกว่าสามชั่วโมงก็สามารถส่งลูกหมีกลับบ้านได้ด้วยรถพยาบาลอีกครั้ง

เวลา 18.00 น. ที่ฉันเดินออกจากประตูด้านหลังของหน่วยเยี่ยมบ้านฟ้ามืดแล้วแต่ใจฉันสว่างแจ่มใสเหลือเกิน 2 นาฬิกาของวันใหม่คือเวลาเดินทางถึงบ้านของลูกหมี ที่บ้านมารดาใช้วิธีธรรมชาติบำบัดดูแลลูกหมีและส่งข่าวให้ทราบเป็นระยะ จากภาวะไตวายไม่มีปัสสาวะ หลังกลับบ้านได้สองวันดูเหมือนฟ้าประทานสิ่งใหม่ให้เกิดขึ้น  ไตของลูกหมีกลับมาทำงานอีกครั้ง มีปัสสาวะออกได้อย่างน่ามหัศจรรย์ วันนี้เป็นวันใหม่ของเธออีกวันสินะ ลูกหมีนั่งได้ลูกหมีหยุดใช้ออกซิเจนได้ไม่เหนื่อยเพิ่มขึ้น ลูกหมีเดินได้ ลูกหมีมีกิจวัตรได้อย่างปกติโดยมีสุดหล่อเป็นพลังใจอยู่เคียงข้างพร้อมรอยยิ้มที่อิ่มเอมใจในทุก ๆ วัน จากอาการที่ดีขึ้นทำให้มารดากลับไปทำงานได้ตามเดิม ลูกหมีสามารถอยู่ตามลำพังกับ “สุดหล่อ” พลังใจคนสำคัญได้ สิ่งเหล่านี้เป็นพลังใจความอิ่มเอมใจที่ยากจะบรรยายและเป็นประสบการณ์ที่ดีสำหรับฉันในการให้ความสำคัญกับความสุข ความหวังของผู้ป่วยทุกคนเพราะปาฏิหาริย์เกิดขึ้นได้เสมอ ลูกหมีมีสุดหล่อเป็นพลังใจจนถึงวันนี้ได้ เฉกเช่นเดียวกับฉัน ที่มีพลังใจเพิ่มขึ้นทุกวันจากรอยยิ้ม จากแววตาของผู้ป่วยและครอบครัว จากการอยู่อย่างมีคุณภาพชีวิตในช่วงเวลาที่เหลือของผู้ป่วยหรือจากการดำเนินชีวิตอยู่ได้อย่างปกติสุขของครอบครัวแม้เกิดการสูญเสีย 

แล้วคุณล่ะคะ มีพลังใจจากสิ่งใดบ้าง...

Column File (PDF): 
เนื้อหาภายในฉบับที่ 38