นิตยสารทุกฉบับ
รวมนิตยสาร
บทความประจำ
เลือกดูบทความจากทุกเล่ม
ค้นหาบทความ
ค้นหาจากหัวข้อ

แผ่นดินไหวหรือเวียนศีรษะบ้านหมุน ?

Volume
ฉบับที่ 57 เดือนกรกฎาคม 2568
Column
Health Station
Writer Name
ผศ. พญ.ทศพร วิศุภกาญจน์ ภาควิชาโสต ศอ นาสิกวิทยา คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล

    ความรู้สึกว่าร่างกายโคลงเคลงหรือสิ่งแวดล้อมหมุน อาจทำให้หลายคนสับสนว่า ตนเองกำลังเผชิญกับแผ่นดินไหวหรือว่ากำลังมีอาการเวียนศีรษะ บ้านหมุนจากปัญหาสุขภาพ บทความนี้จะช่วยแยกแยะความแตกต่างและนำเสนอความรู้ในการดูแลตนเองเมื่อ เวียนศีรษะ บ้านหมุน

ความแตกต่างระหว่างแผ่นดินไหวกับอาการบ้านหมุน

    แผ่นดินไหวเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดจากการเคลื่อนตัวของแผ่นเปลือกโลก ส่งผลให้สิ่งแวดล้อมสั่นสะเทือนจากการเคลื่อนที่ของพื้นดินโดยรอบ 

    ในขณะที่อาการเวียนศีรษะ บ้านหมุน เป็นภาวะที่เกิดจากความผิดปกติของระบบการทรงตัวภายในหูชั้นในหรือสมอง ทำให้รู้สึกเหมือนสิ่งแวดล้อมหรือตนเองกำลังหมุน มีอาการทรงตัวลำบาก โดยแท้ที่จริงแล้วทุกอย่างยังคงอยู่กับที่

    การแยกแยะระหว่างแผ่นดินไหวและอาการบ้านหมุนเป็นสิ่งสำคัญ หากไม่แน่ใจ ควรสังเกตรอบตัวว่ามีสิ่งของโยกหรือเคลื่อนที่จริงหรือไม่ เช่น ต้นไม้ เสาไฟ หรือระดับน้ำในแก้วน้ำ หากสิ่งของเหล่านี้ไม่เคลื่อนไหวแต่ยังรู้สึกว่าทุกอย่างหมุนอยู่ แสดงว่าอาจเป็นอาการเวียนศีรษะ บ้านหมุน

อาการเวียนศีรษะ บ้านหมุน เกิดจากอะไร ?    

    1. โรคตะกอนหินปูนในหูชั้นในเคลื่อน 

    • เกิดจากตะกอนหินปูนภายในหูชั้นในเคลื่อนที่ออกจากตำแหน่งปกติ ไปอยู่ในบริเวณอื่นของหูชั้นใน ซึ่งจะทำให้รู้สึกเวียนศีรษะ บ้านหมุนเฉียบพลันเมื่อเปลี่ยนท่าทางของศีรษะ เช่น การแหงนหน้า ตะแคงตัวบนที่นอน เป็นต้น

    2. โรคน้ำในหูไม่เท่ากัน 

    • เกิดจากความผิดปกติของของเหลวภายในหูชั้นใน ทำให้เกิดอาการเวียนศีรษะ บ้านหมุน พร้อม ๆ กับการได้ยินที่ลดลง แน่นในหูและมีเสียงรบกวนในหู โดยอาการจะเป็น ๆ หาย ๆ

    3. โรคเส้นประสาทการทรงตัวอักเสบ 

    • มีอาการเวียนศีรษะ บ้านหมุน ทรงตัวลำบาก เป็นอยู่นานเป็นวัน โดยไม่มีอาการทางสมองอื่น ๆ เช่น แขนขาอ่อนแรง ชาครึ่งซีก พูดไม่ชัด กลืนลำบาก 

    4. โรคเวียนศีรษะไมเกรน 
    • มีอาการหรือมีประวัติการปวดศีรษะไมเกรน ร่วมกับอาการเวียนศีรษะ อาจมีอาการบ้านหมุนร่วมด้วย 

    5. โรคหลอดเลือดสมอง

    • จะมีอาการเวียนศีรษะ บ้านหมุน โดยอาจมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น พูดไม่ชัด แขนขาอ่อนแรง ชาครึ่งซีก กล้ามเนื้อใบหน้าเป็นอัมพาต เห็นภาพซ้อน 

ถ้าเกิดอาการเวียนศีรษะ บ้านหมุนแล้ว ต้องรักษาอย่างไร ?
การรักษาขึ้นอยู่กับสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการ เช่น

    หากเกิดจากตะกอนหินปูนภายในหูชั้นในเคลื่อน การรักษาหลักจะเป็นการทำกายภาพ เพื่อเคลื่อนตะกอนหินปูนกลับตำแหน่งเดิม

   หากเป็นโรคน้ำในหูไม่เท่ากัน อาจต้องควบคุมอาหาร ลดการบริโภคโซเดียม รวมทั้งการใช้ยาเพื่อลดอาการ

    หากเกิดจากโรคเส้นประสาทการทรงตัวอักเสบ แพทย์อาจให้ยาต้านการอักเสบและยาเพื่อลดอาการ

เวียนศีรษะ บ้านหมุน แบบไหนควรพบแพทย์

ควรพบแพทย์หากมีอาการต่อไปนี้

    เวียนศีรษะ บ้านหมุนที่ไม่เคยเป็นมาก่อน ควรพบแพทย์เพื่อการวินิจฉัยแยกโรค รับการรักษาและคำแนะนำ

    เวียนศีรษะ บ้านหมุนร่วมกับอาการทางสมอง

    • เคยมีอาการเวียนศีรษะ บ้านหมุนแล้ว แต่ครั้งนี้มีอาการเปลี่ยนแปลงไปจากที่เคยเป็น หรือเกิดซ้ำบ่อย

ป้องกันอาการบ้านหมุนได้อย่างไร ?

    แม้ว่าการป้องกันอาการบ้านหมุนทั้งหมดอาจเป็นไปได้ยาก แต่สามารถลดความเสี่ยงได้ การปฏิบัติตัวโดยทั่วไป ได้แก่

    • ลดความเครียดและนอนหลับให้เพียงพอ เพราะความเครียดและการพักผ่อนไม่เพียงพออาจเป็นปัจจัยกระตุ้นอาการเวียนศีรษะ

    • ควบคุมโรคประจำตัว และรับประทานอาหารที่มีประโยชน์และเหมาะสมกับโรคประจำตัว

    • ออกกำลังกาย ช่วยทั้งในด้านการลดความเครียด ที่สามารถกระตุ้นอาการเวียนศีรษะ ช่วยเพิ่มกำลังกล้ามเนื้อเพื่อลดโอกาสล้มจากอาการเวียนศีรษะ รวมถึงกระตุ้นการทำงานของระบบการทรงตัว

    • หมั่นสังเกตร่างกายและหากมีอาการเวียนศีรษะซ้ำ ควรพบแพทย์ เพื่อประเมินและรับการรักษา

    นอกจากนี้ยังมีการลดความเสี่ยงเฉพาะโรค ซึ่งจำเป็นต้องได้รับการวินิจฉัยโรคก่อน เพื่อคำแนะนำที่จำเพาะ เช่น

    • การกระทบกระแทกของศีรษะ การเกิดอุบัติเหตุที่ศีรษะ เพิ่มความเสี่ยงการเป็นโรคตะกอนหินปูนภายในหูชั้นในเคลื่อน นอกจากนี้ยังมีปัจจัยเสี่ยงอื่น ๆ เช่น การเป็นโรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง โรคไขมันในเลือดสูง การขาดวิตามินดี ดังนั้นจึงควรระวังไม่ให้เกิดอุบัติเหตุต่อศีรษะ และควบคุมรักษาโรคประจำตัว

    • โรคน้ำในหูไม่เท่ากัน ควรหลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนมากเกินไป เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ และการสูบบุหรี่ ควรจำกัดการบริโภคเกลือหรือโซเดียม ลดความเครียดและพักผ่อนให้เพียงพอ

ดาวน์โหลดเพื่ออ่านรูปแบบ PDF