สวัสดีค่ะ คุณผู้อ่าน @Rama ทุกท่าน กับคลื่นความร้อน (Heatwave: /ˈhiːtweɪv/) ที่โจมตีสยามประเทศอย่างต่อเนื่อง จนชวนให้ผู้เขียน (และแน่นอนว่าตัวคุณผู้อ่านก็ด้วยเช่นกัน) รู้สึกเหมือนโลกกำลังเข้าใกล้หายนะ (Catastrophe: /kəˈtæstrəfi/) วันสิ้นโลก (Apocalypse: /əˈpɒkəlɪps/) เข้าไปทุกที (นี่พิมพ์ไป ก็เหงื่อแตกไป) ไหนจะภาวะโลกร้อน (Global warming: /ˌɡləʊbl ˈwɔːmɪŋ/) ไหนจะภัยธรรมชาติ (Natural disaster: /ˌnætʃrəl dɪˈzɑːstə(r)/) ไหนจะภัยสงคราม (War: wɔː(r)) ข้ามประเทศที่คุกคามให้คนทั้งโลกต้องอกสั่นขวัญแขวนกันไปหมด
ฉบับนี้เราลองมาทำความรู้จักคำศัพท์ภาษาอังกฤษเกี่ยวกับภัยพิบัติต่าง ๆ กันไว้เบื้องต้นดีกว่า เผื่อช่วงนี้เดินทางไปต่างประเทศกันได้แล้ว จะได้มีคลังศัพท์ติดตัวกันไว้ ม่ะ เริ่มเลย!
คำแรกที่อยากนำเสนอคือ ภัย หรือ Hazard (/ˈhæzəd/) ซึ่งจะหมายถึง เหตุการณ์ที่เกิดจากภัยธรรมชาติหรือการกระทําของมนุษย์ ที่อาจนํามาซึ่งความ สูญเสียต่อชีวิตและทรัพย์สิน ตลอดจนทํา ให้เกิดผลกระทบทางเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม คำนี้นำไปสู่คำคุณศัพท์ Hazardous (/ˈhæzədəs/) ที่เรามักเห็นตามป้ายสัญลักษณ์แสดงอันตรายของสารเคมี วัตถุ หรือพื้นที่ที่เป็นอันตราย
คำต่อมาที่เรามักพบบ่อย ๆ ตามสื่อต่าง ๆ คือ คำว่า ภัยพิบัติ หรือ Disaster (/dɪˈzɑːstə(r)/) ซึ่งหมายถึง การหยุดชะงักอย่างรุนแรงของการปฏิบัติหน้าที่ของชุมชนหรือสังคม อันเป็นผลมาจากการเกิดภัยทางธรรมชาติหรือเกิดจากมนุษย์ซึ่งส่งผลต่อชีวิต ทรัพย์สิน สังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อมอย่างกว้างขวาง เกินกว่าความสามารถของชุมชนหรือสังคมที่ได้รับผลกระทบดังกล่าวจะรับมือได้โดยใช้ทรัพยากรที่มีอยู่ ทั้งนี้ 2 ประเภท ได้แก่
(1) ภัยพิบัติที่เกิดขึ้นจากธรรมชาติ (Natural disaster: /ˌnætʃrəl dɪˈzɑːstə(r)/) ตัวอย่างเช่น
| Earthquake (/ˈɜːθkweɪk/) หรือ Quake (/kweɪk/) แผ่นดินไหว |
Tsunami (/tsuːˈnɑːmi/) คลื่นยักษ์สึนามิ |
Windstorm (/ˈwɪndstɔːm/) วาตภัย |
| Cyclone (/ˈsaɪkləʊn/) พายุไซโคลนเกิดในอ่าวเบงกอลและมหาสมุทรอินเดีย |
Hurricane (/ˈhʌrɪkən/) พายุเฮอริเคน เกิดในชายฝั่งตะวันตกของมหาสมุทรแอตแลนติก |
Willy-Willy (/ˈwɪli/ /ˈwɪli/) พายุวิลลี-วิลลีเกิดในแถบนิวซีแลนด์และออสเตรเลีย |
| Typhoon (/taɪˈfuːn/) พายุไต้ฝุ่นเกิดในมหาสมุทรแฟซิฟิค |
Baguio พายุบาเกียวเกิดขึ้นในหมู่เกาะฟิลิปปินส์ |
Tornado (/tɔːˈneɪdəʊ/) พายุทอร์นาโดมีแหล่งกำเนิดบนบก |
| Monsoon (/ˌmɒnˈsuːn/) มรสุม ลมประจำฤดู |
Thunderstorm (/ˈθʌndəstɔːm/) พายุฝนฟ้าคะนอง |
Flood (/flʌd/) น้ำท่วมอุทกภัย |
| Drought (/draʊt/) ทุพภิกขภัย / ภัยแล้ง |
Volcano eruption (/vɒlˈkeɪnəʊ/ /ɪˈrʌpʃn/) ภูเขาไฟระเบิด |
Avalanche (/ˈævəlɑːnʃ/) หิมะถล่ม |
| Blizzard (/ˈblɪzəd/) พายุหิมะ |
Thunderbolt (/ˈθʌndəbəʊlt/) / Strike (/straɪk/) / Lightning (/ˈlaɪtnɪŋ/) ฟ้าผ่า |
Mudslide (/ˈmʌdslaɪd/) โคลนถล่ม |
| Landslide (/ˈlændslaɪd/) แผ่นดินถล่ม |
Forest fire (/ˈfɒrɪst/ /ˈfaɪə(r)/ ) ไฟป่า |
Hailstorm (/ˈheɪlstɔːm/) พายุลูกเห็บ |
(2) ภัยพิบัติที่เกิดจากการกระทำของมนุษย์ (Man-made disaster: /ˌmæn ˈmeɪd//dɪˈzɑːstə(r)/) ภัยอันตรายต่าง ๆ ที่มีสาเหตุเกิดขึ้นจากมนุษย์ หรือมนุษย์มีความเกี่ยวข้องทั้งโดยทางตรงและทางอ้อม และมีผลกระทบต่อชีวิต ความเป็นอยู่ของมนุษย์เอง อาทิ
| ภัยที่เกิดขึ้นอย่างจงใจ (Intentional disaster) |
ภัยที่เกิดขึ้นอย่างไม่จงใจ (Unintentional disaster) |
|---|---|
| Terrorism (/ˈterərɪzəm/) การก่อการร้าย | Fire (/ˈfaɪə(r)/) Conflagration (/ˌkɒnfləˈɡreɪʃn/) ไฟไหม้ |
| Hijack (/ˈhaɪdʒæk/) การจี้เครื่องบิน | Collapse (/kəˈlæps/) ตึกถล่ม |
| Hostage Crisis (/ˈhɒstɪdʒ/ /ˈkraɪsɪs/) วิกฤตการจับตัวประกัน |
Shipwreck (/ˈʃɪprek/) เรือล่ม |
| War(/ wɔː(r)/) สงคราม / สงครามกลางเมือง | Air Crash (/eə(r)/ /kræʃ/) เครื่องบินตก |
| Riot (/ˈraɪət/) การจลาจล |
สิ่งหนึ่งที่เราทุกคนไม่อาจปฏิเสธได้ คือ สาธารณภัยเป็นเรื่องใกล้ตัวของเราและเราอาจได้รับผลกระทบโดยทางหนึ่งเมื่อใดก็ได้ เมื่อเราทุกคนมีส่วนที่สามารถทำให้ ความเสี่ยงหรือโอกาสที่จะได้รับผลกระทบนั้นมีมากขึ้นหรือน้อยลงได้ จึงถึงเวลาแล้ว ที่ทุกภาคส่วนของสังคมควรให้ความสำคัญกับเรื่องการลดความเสี่ยงจากสาธารณภัย เน้นการมีส่วนร่วมของทุกคน ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคธุรกิจ การศึกษา หรือแม้แต่ในระดับชุมชนและประชนชนเอง จำเป็นต้องมีความเข้าใจและมีความตระหนักในเรื่องนี้อย่างถ่องแท้ และเมื่อประกอบกับกลไกของประเทศที่มีนโยบาย มีแนวทางการปฏิบัติและมีการประสานความร่วมมือกันของทุกภาคส่วน ประเทศไทยจะสามารถก้าวหน้าไปเป็นประเทศที่รู้รับ รู้ปรับ และรู้จักการฟื้นตัวจากสาธารณภัยได้อย่างยั่งยืน อย่างแน่นอน
สถานการณ์ไฟป่าในพื้นที่เขาแหลม-เขาชะพลู
ต.พรหมณี จ.นครนายก วันที่ 30 มีนาคม 2566
ขอบคุณภาพจาก กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช
ภาพความเสียหายสงครามรัสเซีย-ยูเครน
ขอบคุณภาพจากเว็บไซต์ www.thaipbs.or.th
อ้างอิง:
- https://archive.lib.cmu.ac.th/full/T/2556/pdm40256ss_ch2.pdf
- https://foodsan.anamai.moph.go.th/web upload/13x34cba8a8c311038000343e8ab441d5ff/filecenter/EHA%20News/14.pdf
- https://www.rcrc-resilience-southeastasia.org/wp-content/uploads/2017/03...
- https://www.disaster.go.th/upload/download/file_attach/58a6b30b90d96.pdf
