หลักสูตรการฝึกอบรมแพทย์ประจำบ้านต่อยอด เพื่อวุฒิบัตรแสดงความรู้ความชำนาญ
ในการประกอบวิชาชีพเวชกรรม อนุสาขาเวชบำบัดวิกฤต
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
พ.ศ. ๒๕๕๕
Clinical Fellowship Training in Critical Care Medicine,
Faculty of Medicine Ramathibodi Hospital, Mahidol University, 2012
โดย
คณะอนุกรรมการฝึกอบรมแพทย์ประจำบ้านต่อยอดอนุสาขาเวชบำบัดวิกฤต
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี
มหาวิทยาลัยมหิดล
ประธานคณะอนุกรรมการหลักสูตร: ผศ.นพ.ทนันชัย บุญบูรพงศ์
วัตถุประสงค์ของหลักสูตร
เพื่อผลิตแพทย์ประจำบ้านต่อยอดอนุสาขาเวชบำบัดวิกฤต ที่มีความรู้ ทักษะ และเจตคติตามที่กำหนดในหลักสูตรการฝึกอบรมแพทย์ประจำบ้านต่อยอดเพื่อวุฒิบัตรแสดงความรู้ความชำนาญในการประกอบวิชาชีพเวชกรรมอนุสาขาเวชบำบัดวิกฤต ของราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๑ ทั้งนี้เพื่อลดความขาดแคลนแพทย์อนุสาขาเวชบำบัดวิกฤตในประเทศไทย และพัฒนาด้านการศึกษา การบริการ และการวิจัยทางเวชบำบัดวิกฤตในประเทศไทย
โดยมีวัตถุประสงค์เฉพาะ เพื่อให้ผู้ผ่านการฝึกอบรมมีความรู้ความสามารถดังต่อไปนี้
1. ดูแลผู้ป่วยในภาวะวิกฤตแบบองค์รวม ทั้งในด้านการป้องกัน การตรวจรักษา และการรักษาได้อย่างถูกต้อง สามารถทำหัตถการที่เกี่ยวข้องได้อย่างถูกต้อง ปราศจากภาวะแทรกซ้อน อีกทั้งสามารถดูแลผู้ป่วยวิกฤต ครอบครัว และญาติ ทางด้านจิตใจ สังคม และจิตวิญญาณได้อย่างสมบูรณ์
2. ติดต่อประสานงานและปฏิบัติงานร่วมกับแพทย์สาขาอื่นๆ และบุคลากรสาขาอื่นที่เกี่ยวข้องในการดูแลผู้ป่วยวิกฤต ทั้งในโรงพยาบาลและโรงพยาบาลอื่น ได้อย่างราบรื่น
3. บริหารจัดการความเสี่ยงในการดูแลผู้ป่วยวิกฤตได้อย่างเหมาะสม ได้แก่ การป้องกันความเสี่ยง และการจัดการเมื่อเกิดสถานการณ์ความเสี่ยงขึ้น
4. บริหารจัดการหอผู้ป่วยวิกฤต และทรัพยากรที่ใช้ในการดูแลผู้ป่วยวิกฤตได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล
5. สร้างงานวิจัยทางด้านเวชบำบัดวิกฤตหรือในผู้ป่วยวิกฤต ได้อย่างถูกต้องตามหลักการ
6. สอนหรือให้คำปรึกษาทางด้านเวชบำบัดวิกฤต แก่แพทย์สาขาอื่น แพทย์ฝึกหัดหรือนักศึกษาแพทย์ พยาบาล และบุคลาการด้านสุขภาพที่เกี่ยวข้องได้อย่างถูกต้องตามหลักการ และเหมาะสมกับบริบท มีคุณธรรม จริยธรรม และเจตคติที่ดีต่อผู้ป่วย ญาติผู้ป่วย เพื่อนร่วมวิชาชีพ และชุมชน
คุณสมบัติของผู้มีสิทธิ์เข้ารับการฝึกอบรม
ต้องเป็นผู้ได้รับใบอนุญาตประกอบวิชาชีพเวชกรรมแล้ว และขณะยื่นใบสมัครเข้ารับการฝึกอบรมต้องมีคุณสมบัติอย่างใดอย่างหนึ่งต่อไปนี้
1. เป็นผู้ได้รับหนังสืออนุมัติหรือวุฒิบัตรฯ สาขาอายุรศาสตร์ทั่วไป ศัลยศาสตร์ วิสัญญีวิทยา อายุรศาสตร์โรคระบบการหายใจและภาวะวิกฤตโรคระบบการหายใจ อายุรศาสตร์โรคหัวใจและหลอดเลือด
2. เป็นแพทย์ประจำบ้านปีสุดท้าย ในการฝึกอบรมเพื่อวุฒิบัตรฯ สาขาอายุรศาสตร์ทั่วไป ศัลยศาสตร์ วิสัญญีวิทยา อายุรศาสตร์โรคระบบการหายใจและภาวะวิกฤตโรคระบบการหายใจ อายุรศาสตร์โรคหัวใจและหลอดเลือด
3. เป็นผู้มีสิทธิ์สอบเพื่อหนังสืออนุมัติหรือวุฒิบัตรฯ สาขาอายุรศาสตร์ทั่วไป ศัลยศาสตร์ วิสัญญีวิทยา อายุรศาสตร์โรคระบบการหายใจและภาวะวิกฤตโรคระบบการหายใจ อายุรศาสตร์โรคหัวใจและหลอดเลือด
การรับสมัคร เป็นไปตามกฎเกณฑ์และกำหนดเวลาของแพทยสภา
วิธีการฝึกอบรมและการจัดประสบการณ์การเรียนรู้
นโยบายการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ มีดังนี้คือ
1. ใช้หลักการจัดเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ (student-centered teaching) เน้นการมีส่วนร่วม (active participation) ของแพทย์ประจำบ้านต่อยอดฯ มุ่งพัฒนาศักยภาพของแพทย์ประจำบ้านต่อยอดฯ เสริมสร้างทักษะในการคิดวิเคราะห์ (critical thinking) การใช้เหตุผล (reasoning) และการแก้ปัญหา (problem-solving) เพื่อให้สามารถบูรณาการความรู้ ทักษะ และเจตคติทางเวชบำบัดวิกฤต ไปใช้ในการดูแลผู้ป่วยวิกฤตได้อย่างเหมาะสมกับบริบทที่จบไปปฏิบัติงาน
2. จัดอาจารย์ผู้ดูแล (mentor) ให้กับแพทย์ประจำบ้านต่อยอดฯ ทุกคน ทั้งอาจารย์ผู้ดูแลตลอดหลักสูตร และอาจารย์ผู้ดูแลในแต่ละหน่วยงานที่หมุนเวียนไปปฏิบัติงาน เพื่อให้คำปรึกษาและสอดส่องดูแลให้การฝึกอบรมของแพทย์ประจำบ้านต่อยอดฯ แต่ละคนดำเนินไปด้วยความราบรื่นและบรรลุวัตถุประสงค์
วิธีการฝึกอบรม ประกอบด้วย 3 ลักษณะคือ การปฏิบัติงานทางคลินิก การเข้าร่วมกิจกรรมวิชาการ และการทำวิจัย