จริงหรือที่วัยรุ่นขี้เซา ...
วัยรุ่นต้องการการนอนหลับพักผ่อนไม่ได้มากไปกว่าวัยเด็ก นั่นคือประมาณ 8 ชั่วโมง แล้วทำไมวัยรุ่นจึงตื่นยาก และชอบหลับในชั้นเรียน และมีผู้ใหญ่หลายคนที่จะคอยตำหนิว่าวัยรุ่นขี้เกียจ ไม่ตั้งใจเรียน ไม่ใส่ใจ
จริงหรือไม่ที่วัยรุ่นตื่นยากและหลับในชั้นเรียน เกิดจากความขี้เกียจ ไม่ใส่ใจ เกเร ฯลฯ
คำตอบ คือไม่จริงทุกราย (ส่วนใหญ่ไม่จริง) แต่การที่วัยรุ่นตื่นสายและหลับในชั้นเรียนเกิดมาจากการนอนไม่พอ
วัยรุ่นก็ต้องการเวลานอนไม่ได้มากไปกว่าวัยอื่น แล้วทำไมถึงนอนไม่พอ
คำตอบ คือวัยรุ่นมีเวลาเข้านอนที่ต่างไปจากวัยเด็ก นั่นคือวัยรุ่นจะเข้านอนดึกขึ้น ซึ่งไม่ได้เกิดจากความตั้งใจที่จะไม่นอน แต่เกิดจากวงจรการนอนหลับตามธรรมชาติในสมองของวัยรุ่นมีการปรับเวลาเข้านอนใหม่ ให้ดึกไปกว่าเดิม และมีการปรับเวลาตื่นนอนให้สายกว่าวัยเด็ก ประกอบกับการเรียนที่มักจะเข้มข้นในช่วงวัยรุ่น การบ้านมากมายและการใช้ internet ก็จะทำให้เวลาเข้านอนของวัยรุ่นให้เลื่อนออกไป ซึ่งจะเป็นผลให้วัยรุ่นตื่นสายเพราะระยะเวลาที่หลับยังไม่เพียงพอ แต่เวลาเข้าเรียนของวัยมัธยมไม่ได้แตกต่างไปจากวัยประถม ดังนั้นจึงไม่แปลกที่วัยรุ่นจะไปหลับในชั้นเรียน
แล้ววัยรุ่นที่นอนไม่พอจะเกิดปัญหาอะไรตามมา
คำตอบ นอกจากการหลับในชั้นเรียนแล้ว สมาธิในการทำงานก็จะลดลง สมองล้าง่าย กระทบศักยภาพในการเรียนรู้ต่างๆ และไม่ค่อยสดชื่น ความสามารถในการอดทนต่อสิ่งต่างๆ จะลดลงอย่างเห็นได้ชัด พบว่าการอดนอนในวัยรุ่นสัมพันธ์กับความเครียดและความหงุดหงิดที่มักเกิดในวัยนี้เช่นกัน ดังนั้นจะเห็นได้ว่าการนอนให้เพียงพอสำคัญต่อการเรียนรู้ในวัยนี้มาก
จะแก้ไขปัญหานี้ได้อย่างไร
คำตอบ การควบคุมสมองให้ปรับเวลาการเข้านอนใหม่คงเป็นสิ่งที่เปลี่ยนแปลงไม่ได้ แต่การปรับสิ่งแวดล้อม เช่น ลดการใช้คอมพิวเตอร์ก่อนนอน ลดการงีบหลับในตอนหัวค่ำ ออกกำลังกาย และหลีกเลี่ยงชากาแฟที่เป็นปัจจัยส่งเสริมการนอนไม่หลับก็จะสามารถช่วยให้ปัญหานี้บรรเทาไปได้บ้าง
รศ.พญ. สุวรรณี พุทธิศรี