อาการปวดบริเวณข้อมือ นิ้วมือ โดยเฉพาะบริเวณโคนนิ้วหัวแม่มือ เป็นอาการที่เกิดขึ้นได้บ่อยกับคนที่ทำงานออฟฟิศ ใช้แรงข้อมือในการยกของแบกของ หรือแม้กระทั่งการเล่นโทรศัพท์มือถือในลักษณะท่าทางเดิม ๆ ติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน ทำให้เกิดการอักเสบของเส้นเอ็นบริเวณข้อมือหรือนิ้วมือ หากเกิดอาการแบบนี้เรื้อรังไปเรื่อย ๆ อาจก่อให้เกิดโรคปลอกหุ้ม เอ็นข้อมืออักเสบ ได้
ความสำคัญของข้อมือ
ข้อมือ อวัยวะส่วนข้อต่อที่สำคัญของร่างกายสามารถเคลื่อนไหวได้หลายทิศทางและใช้งานบ่อย ทำให้สะดวกต่อการยกของ แบกของ หรือแม้กระทั่งการพิมพ์งาน
โรคปลอกหุ้ม เอ็นข้อมืออักเสบ คืออะไร
เป็นโรคที่เส้นเอ็นข้อมือบริเวณโคนนิ้วหัวแม่มือ เกิดการเสียดสีกับปลอกหุ้มเส้นเอ็นจนอักเสบเรื้อรัง อาจมีอาการบวมเพราะปลอกหุ้มเส้นเอ็นมีการอักเสบ และหนาตัวขึ้น
สาเหตุของโรคปลอกหุ้มเอ็นข้อมืออักเสบ
เกิดจากการใช้งานมือหรือข้อมือในท่าทางหรือลักษณะที่ไม่เหมาะสมเป็นระยะเวลานาน และอีกหนึ่งสาเหตุ คือ มีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวาน โรครูมาตอยด์ ภาวะพร่องฮอร์โมนไทรอยด์ โรคประจำตัวเหล่านี้จะทำให้เลือดไปเลี้ยงเส้นประสาทหรือเส้นเอ็นส่วนปลายได้น้อยลงทำให้เส้นเอ็นเกิดการเปื่อยยุ่ยและอักเสบได้ง่าย
ปัจจัยเสี่ยงของโรคปลอกหุ้ม เอ็นข้อมืออักเสบ
- อายุ 30-50 ปี
- มีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวาน โรครูมาตอยด์ ภาวะพร่องฮอร์โมนไทรอยด์
- ตั้งครรภ์
- พบในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย
- ใช้งานคอมพิวเตอร์หรือโทรศัพท์มือถือเป็นเวลานาน
- อาชีพที่ต้องใช้มือ เช่น แม่บ้าน ช่างไม้ คนทำอาหาร
- เล่นกีฬา เช่น แบดมินตัน เทนนิส ปิงปอง
อาการของโรคปลอกหุ้มเอ็นข้อมืออักเสบ
- ขยับข้อมือ นิ้วมือ ลำบาก
- ปวดเมื่อยขยับข้อมือหรือใช้มือในการหยิบจับสิ่งของ
- บวม แดง ร้อน บริเวณโคนนิ้วหัวแม่มือ
- อาจมีอาการปวดร้าวลงไปปลายนิ้ว หรือขึ้นมาถึงข้อศอก
- อาจมีอาการชาที่นิ้วหัวแม่มือและโคนนิ้วหัวแม่มือ
- อาจคลำเจอก้อนบริเวณข้อมือฝั่งนิ้วหัวแม่มือ
- ปวดเมื่อกดบริเวณใต้รอยต่อข้อมือ
ความรุนแรงของโรคปลอกหุ้มเอ็นข้อมืออักเสบ
จะวินิจฉัยได้จากอาการอักเสบหากมีอาการเจ็บเมื่อกดหรือขยับข้อมือเพียงเล็กน้อยอาการแบบนี้ก็จะไม่รุนแรงมาก แต่หากเกิดจากการกระชากและมีอาการบวมขึ้นมาทันทีจนเห็นได้ชัดถือว่าเป็นอาการที่ค่อนข้างรุนแรงควรปรึกษากับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อทำการรักษาอย่างถูกวิธี
ตรวจเช็กอาการโรคปลอกหุ้มเอ็นข้อมืออักเสบเบื้องต้นด้วย Finkelstein test
- กำมือโดยสอดนิ้วโป้งเข้าไปตรงกลางฝ่ามือ
- กำมือในท่าเดิมและเอียงข้อมือลงไปฝั่งนิ้วก้อย
หากมีอาการที่ข้อมือเพียงข้างเดียวสามารถทำอีกข้างเพื่อเปรียบเทียบกันได้ เมื่อลองทำวิธีดังกล่าวแล้วเกิดอาการเจ็บ ปวด หรือทำลำบากในข้างที่มีอาการ ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อเข้ารับการรักษาที่ถูกต้องต่อไป
วิธีรักษาโรคปลอกหุ้ม เอ็นข้อมืออักเสบ
- แช่มือในน้ำอุ่น ประมาณ 15-30 นาที วันละ 1-2 ครั้ง เพื่อให้การไหลเวียนของเลือดดีขึ้น (ยกเว้นกรณีเป็นใหม่ ๆ มีอาการอักเสบ บวม แดง ร้อนมาก ควรประคบเย็น 5-10 นาที วันละ 3-4 ครั้ง ในช่วง 1-2 วันแรก จนอาการอักเสบคงที่ หรือลดลง จึงเปลี่ยนเป็นประคบอุ่น)
- การทำกายภาพบำบัด โดยการใช้เครื่องมือลดปวดชนิดต่างๆ เช่น อัลตราซาวนด์ เลเซอร์ รวมกับการออกกำลังกายตามคำแนะนำของแพทย์ และนักกายภาพบำบัด
- พักการใช้งานมือ
- รับประทานยาแก้อักเสบ (หากมีข้อห้าม ได้แก่ มีประวัติแผลในทางเดินอาหาร โรคหัวใจและหลอดเลือด ควรปรึกษาแพทย์ก่อนรับประทาน)
- การฉีดยาสเตียรอยด์
- การผ่าตัด
อาการแบบไหนถึงต้องเข้ารับการผ่าตัด
หากทำการรักษาเบื้องต้นด้วยตัวเองและรักษาแบบอนุรักษ์โดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญทางมือแล้วแต่อาการไม่ดีขึ้น ส่งผลให้การใช้ชีวิตประจำวันหรือการทำงานยากลำบาก ศัลยแพทย์ทางมืออาจพิจารณาเพื่อให้ผู้ป่วยเข้ารับการผ่าตัดซึ่งวิธีผ่าตัดจะเป็นการผ่าตัดเล็กโดยจะทำการตัดขยายปลอกเอ็นเพื่อลดการเสียดสีและทำให้เส้นเอ็นเคลื่อนไหวได้ดีขึ้น
วิธีป้องกัน
- ปรับเปลี่ยนวิธีการทำงานหลีกเลี่ยงการใช้ข้อมือหนัก ๆ หรือใช้ในท่าเดิม ซ้ำ ๆ
- ปรับเปลี่ยนท่าทางในการทำงาน เช่น พนักงานออฟฟิศที่ต้องใช้มือในการพิมพ์งานควรปรับเปลี่ยนท่าให้เหมาะสม และอาจใช้ที่รองข้อมือ รวมถึงแป้นพิมพ์ตามหลักการยศาสตร์ (Ergonomic keyboard) เพื่อลดการเกร็งของข้อมือ
- หลีกเลี่ยงการยกของหรือหิ้วของหนัก หากมีความจำเป็นต้องมีระยะการหยุดพักเพื่อไม่ให้เกิดการบาดเจ็บในภายหลัง
เอ็นข้อมือเป็นส่วนที่ช่วยในการเคลื่อนไหวของข้อมือ เมื่อมีอาการเจ็บปวดจะส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันและการทำงานได้ เพราะฉะนั้นหากเกิดอาการบาดเจ็บ ควรรีบเข้าพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อหารือเกี่ยวกับแนวทางรักษาที่ถูกต้องและทันท่วงที
ข้อมูลจาก
ผศ. นพ.เตชิต จิระวิชิตชัย
ภาควิชาเวชศาสตร์ฟื้นฟู
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี
มหาวิทยาลัยมหิดล
