ต่อมลูกหมาก เป็นส่วนหนึ่งของอวัยวะสืบพันธุ์เพศชาย ทำหน้าที่หลักในการสร้างสารบางชนิดมาผสมกับสเปิร์มช่วยให้สเปิร์มมีความแข็งแรงและไม่มีภาวะเป็นกรด ซึ่งต่อมลูกหมากจะหยุดเจริญเติบโตหลังจากที่อายุ 20 ปี เมื่ออายุ 45 ปีจะเริ่มเพิ่มขนาดขึ้นเรื่อย ๆ จนกลายเป็นจุดเริ่มต้นของ โรคต่อมลูกหมากโต
โรคต่อมลูกหมากโต คือ ?
เป็นภาวะที่ต่อมลูกหมากจะมีขนาดใหญ่เกินกว่าเกณฑ์ปกติและไปกดทับท่อปัสสาวะ ทำให้ผู้ป่วยปัสสาวะติดขัด ปัสสาวะลำบากหรือปัสสาวะบ่อยมากขึ้น ซึ่งจะพบในเพศชายที่มีอายุ 45 ปีขึ้นไป และกว่าร้อยละ 80 พบในผู้สูงอายุที่มีอายุ 70 ปีขึ้นไป
โรคต่อมลูกหมากโต โรคที่ผู้ชายไม่ควรละเลย
โรคต่อมลูกหมากโต ภาวะผิดปกติของผู้ชายที่ไม่ควรมองข้าม
อาการ
โรคต่อมลูกหมากโตมีอาการที่เกี่ยวข้องกับระบบปัสสาวะทั้งหมด โดยแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม ดังนี้
- อาการปัสสาวะลำบาก
เป็นอาการที่เมื่อรู้สึกปวดปัสสาวะจะต้องมีการเบ่ง ปัสสาวะติดขัด หรือเมื่อปัสสาวะจะหยดเป็นทาง
- อาการปัสสาวะบ่อย
มีอาการปวดปัสสาวะถี่กว่าปกติ จากเดิมจะต้องปัสสาวะทุก 4-6 ชั่วโมง แต่ผู้ป่วยที่เป็นโรคต่อมลูกหมากโตจะปวดปัสสาวะทุกชั่วโมง หรือเมื่อมีอาการปวดจะไม่สามารถกลั้นปัสสาวะได้ต้องรีบเข้าห้องน้ำทันที และอาจมีอาการปวดปัสสาวะช่วงกลางคืนจนรบกวนการพักผ่อน
ภาวะแทรกซ้อน
หากมีอาการของโรคต่อมลูกหมากโตและไม่เข้ารับการรักษาอย่างทันท่วงที ต่อมลูกหมากจะมีขนาดใหญ่จนขวางระบบทางเดินปัสสาวะและอาจก่อให้เกิดภาวะแทรกซ้อน ดังนี้
- ปัสสาวะไม่ออก
- ปัสสาวะเป็นลิ่มเลือด
- ติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ
- ติดเชื้อในกระแสเลือด
- ภาวะไตวายเฉียบพลันหรือไตวายเรื้อรัง
วิธีรักษา โรคต่อมลูกหมากโต
โรคต่อมลูกหมากโตมีวิธีการรักษาหลายวิธี ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของอาการ ขนาดของต่อมลูกหมาก และปัจจัยอื่น ๆ เช่น อายุ ภาวะแทรกซ้อน หรือโรคประจำตัว
- ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
หากอาการไม่ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันหรือไม่มีอาการแสดงออกมา ทางแพทย์จะแนะนำให้เปลี่ยนพฤติกรรม เช่น ลดการดื่มน้ำในช่วงกลางคืน งดเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของคาเฟอีน เช่น ชา กาแฟ เป็นต้น
- รักษาโดยการใช้ยา
แพทย์จะมีการประเมินอาการเบื้องต้นก่อนหากผู้ป่วยไม่มีภาวะแทรกซ้อนและอาการของโรคไม่ได้รุนแรงมากแพทย์จะรักษาด้วยการให้ยาเพื่อช่วยคลายการบีบเกร็งของกล้ามเนื้อต่อมลูกหมาก
- ผ่าตัด
วิธีการรักษาด้วยการผ่าตัดจะเป็นการผ่าตัดนำเอาต่อมลูกหมากบางส่วนที่ขวางทางเดินปัสสาวะออก โดยแพทย์จะใช้กล้องในการส่องผ่านท่อปัสสาวะ
โรคต่อมลูกหมากโต ในปัจจุบันนี้ยังไม่มีวิธีการป้องกันและสาเหตุของโรคอย่างแน่ชัด หากผู้ป่วยมีอาการที่เสี่ยงหรือเป็นผู้สูงอายุควรเข้ามาตรวจหาโรคเพื่อรับการรักษาได้อย่างทันท่วงที และหลีกเลี่ยงภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นมาในภายหลัง
ข้อมูลจาก
อ. นพ.ชินเขต เกษสุวรรณ
สาขาวิชาศัลยศาสตร์ระบบปัสสาวะ
ภาควิชาศัลยศาสตร์
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี
มหาวิทยาลัยมหิดล