ภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย คืออะไร
ภาวะที่เจอได้ตามวัยของผู้สูงอายุ กล้ามเนื้อและกระดูกจะมีความคล้ายกันคือทั้งคู่จะสร้างขึ้นไปถึงจุดที่มีความแข็งแรงสูงสุดที่อายุ 25 ปี เมื่อเรามีอายุมากขึ้นเกิน 30 ปี กล้ามเนื้อจะเริ่มมีการสูญสลาย จนสูญเสียมวลของกล้ามเนื้อและความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ คนปกติต้องการโปรตีนประมาณ 0.8-1กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม หากมีภาวะกล้ามเนื้อน้อย นอกจากที่ต้องรับประทานพลังงานให้เพียงพอ ยังต้องรับประทานโปรตีนเพิ่มขึ้น 20% จากปกติด้วย
สาเหตุของภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย
อายุเป็นหนึ่งในสาเหตุที่สำคัญของภาวะนี้ แต่มีปัจจัยเสริมอื่น ๆ อีก เช่น มีภาวะขาดสารอาหาร รับประทานอาหารที่มีพลังงานไม่เพียงพอ รับประทานโปรตีนที่ไม่เพียงพอ ไม่ออกกำลังกาย ทำให้กล้ามเนื้อสูญสลายเร็วขึ้น หากไม่ได้มีอายุที่เยอะอาจเกิดจากโรคประจำตัว เช่น การอักเสบจากโรคมะเร็ง โรคตับ โรคไต โรคเบาหวาน และโรคหัวใจ โรคเหล่านี้จะทำให้กล้ามเนื้อสูญสลายเร็วยิ่งขึ้น
ภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยสังเกตได้อย่างไร
ภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย กล้ามเนื้อไม่แข็งแรง ทำให้สมรรถภาพทางกายแย่ลง สังเกตจากบางคนรู้สึกไม่ค่อยแข็งแรง ไม่มีแรง ขึ้นบันไดได้ไม่สะดวกเหมือนเคย ซึ่งอาการเหล่านี้พอเป็นบ่อยขึ้นก็มีความเสี่ยงที่อาจทำให้หกล้มจนกระดูกหัก โดยเฉพาะกระดูกสะโพก และเป็นปัญหาแทรกซ้อนต่าง ๆ ตามมาได้
วิธีป้องกันภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย
ควรเริ่มต้นสร้างกล้ามเนื้อไว้ตั้งแต่สมัยหนุ่มสาวเป็นสิ่งที่ดีที่สุด รับประทานอาหารครบ 5 หมู่ ได้รับพลังงานเพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย รักษาน้ำหนักให้ไม่อ้วนและไม่ผอมจนเกินไป ออกกำลังกายเป็นประจำอย่างน้อย 30 นาทีต่อวัน และเน้นออกกำลังกายแบบเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ ฝึกงอสะโพก เหยียดขาไปด้านข้าง เขย่งฝ่าเท้า อย่างน้อย 2-3 วันต่อสัปดาห์
ข้อแนะนำสำหรับผู้สูงวัยในภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย
หากผู้สูงวัยได้รับการวินิจฉัยว่ามีภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย ควรเริ่มดูแลตนเอง ด้วยการออกกำลังกายเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ และฝึกการทรงตัวอย่างสม่ำเสมอ เพื่อป้องกันการหกล้ม ร่วมกับการรับประทานอาหารที่มีโปรตีนอย่างเพียงพอ แต่สำหรับผู้สูงวัยที่ได้รับการวินิจฉัยว่ามีภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยขั้นรุนแรง ควรได้รับการประเมินและการดูแลรักษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ รวมถึงหาสาเหตุหรือภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ
ข้อมูลจาก
รศ. พญ.ประพิมพ์พร ฉัตรานุกูลชัย
สาขาวิชาโภชนวิทยาและชีวเคมีทางการแพทย์ ภาควิชาอายุรศาสตร์
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
อย่าลืมกดติดตามช่อง Rama Channel ที่น่าสนใจอีกมากมายได้ที่
Website Ramathibodi: https://www.rama.mahidol.ac.th/
Youtube: https://www.youtube.com/RamachannelTV
Facebook: https://www.facebook.com/ramachannel
LINE: https://page.line.me/ramathibodi
Tiktok: https://www.tiktok.com/@ramachanneltv
