มะเร็งเต้านมเป็นภัยเงียบที่ผู้หญิงทุกคนควรตระหนักถึง การ ตรวจเต้านมด้วยตนเอง เป็นวิธีง่าย ๆ ที่สามารถช่วยตรวจพบความผิดปกติได้ตั้งแต่ระยะแรกเริ่ม เพิ่มโอกาสในการรักษาให้หายขาด บทความนี้จะนำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับการตรวจเต้านมด้วยตนเอง ช่วงเวลาที่ควรตรวจ ขั้นตอนการตรวจ และสัญญาณความผิดปกติที่ควรพบแพทย์
ตรวจเต้านมด้วยตนเอง ควรทำเมื่อใด ?
การตรวจเต้านมด้วยตนเองควรทำเป็นประจำทุกเดือน เพื่อให้คุณคุ้นเคยกับลักษณะปกติของเต้านม และสามารถสังเกตเห็นความเปลี่ยนแปลงได้อย่างรวดเร็ว ช่วงเวลาที่เหมาะสมที่สุดในการตรวจคือ 5-7 วันหลังจากวันแรกของการมีประจำเดือน เนื่องจากเป็นช่วงที่เต้านมมีความนุ่มนวลและไม่บวม ทำให้การตรวจสอบง่ายขึ้น สำหรับผู้ที่หมดประจำเดือนแล้ว ควรกำหนดวันที่แน่นอนในแต่ละเดือนเพื่อทำการตรวจ เช่น วันที่ 1 หรือวันที่ 15 ของเดือน เพื่อความสม่ำเสมอ
4 ขั้นตอน ตรวจเต้านมด้วยตนเอง
การตรวจเต้านมด้วยตนเองเป็นวิธีง่าย ๆ ที่ช่วยให้คุณสามารถสังเกตความผิดปกติได้ตั้งแต่ระยะแรกเริ่ม เพียงทำตาม 4 ขั้นตอนดังต่อไปนี้
1. สังเกตหน้ากระจก
- ยืนตรงหน้ากระจก ปล่อยแขนแนบลำตัว
- สังเกตรูปร่าง ขนาด สีผิว และลักษณะของเต้านมทั้งสองข้าง
- มองหาความผิดปกติ เช่น ผิวหนังบุ๋ม หัวนมบิดเบี้ยว หรือบวมแดงผิดปกติ
2. ยกแขนขึ้นเหนือศีรษะ
- ยกแขนทั้งสองข้างขึ้นเหนือศีรษะ แล้วสังเกตเต้านมจากด้านหน้าและด้านข้าง
- ดูว่ามีการเปลี่ยนแปลงของรูปทรงหรือไม่
- ตรวจดูว่ามีของเหลวผิดปกติไหลออกจากหัวนมหรือไม่
3. คลำเต้านมในท่ายืน
- ใช้ปลายนิ้วสามนิ้ว (นิ้วชี้ กลาง และนาง) คลำเต้านมเป็นวงกลม
- เริ่มจากบริเวณรอบนอกแล้วค่อย ๆ เคลื่อนเข้าหาหัวนม
- คลำให้ทั่วทั้งเต้านมและรักแร้ เพื่อหาก้อนเนื้อหรือความผิดปกติ
4. คลำเต้านมในท่านอน
- นอนราบกับพื้น วางหมอนใต้ไหล่ข้างที่ต้องการตรวจ
- ยกแขนข้างเดียวกันขึ้นเหนือศีรษะ แล้วใช้มืออีกข้างคลำเต้านม
- ใช้วิธีเดียวกับการคลำในท่ายืน โดยเน้นตรวจบริเวณรอบหัวนมและใต้รักแร้
เคล็ดลับ ควรตรวจเต้านมด้วยตนเองเป็นประจำทุกเดือน เพื่อให้คุ้นเคยกับลักษณะของเต้านม และสามารถสังเกตเห็นความเปลี่ยนแปลงได้ทันที ถ้าพบความผิดปกติ ควรรีบพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยที่ถูกต้อง
ความผิดปกติของเต้านมที่ควรรีบไปพบแพทย์
หากพบความผิดปกติดังต่อไปนี้ ควรปรึกษาแพทย์ทันที
- คลำพบก้อนเนื้อ ก้อนที่เต้านมหรือใต้รักแร้ อาจกดเจ็บหรือไม่เจ็บ
- การเปลี่ยนแปลงของผิวหนัง ผิวเต้านมมีรอยบุ๋ม ย่น แดง หรือมีผื่น
- หัวนมผิดปกติ หัวนมบุ๋ม มีน้ำเหลือง เลือด หรือของเหลวอื่น ๆ ไหลออกมา
- ขนาดหรือรูปร่างเต้านมเปลี่ยนแปลง เต้านมข้างใดข้างหนึ่งใหญ่ขึ้นหรือเล็กลงอย่างผิดปกติ
การตรวจเต้านมด้วยตนเองเป็นวิธีที่ง่ายและมีประสิทธิภาพในการตรวจหาความผิดปกติตั้งแต่ระยะแรกเริ่ม การทำเป็นประจำทุกเดือนจะช่วยให้คุณคุ้นเคยกับลักษณะปกติของเต้านม และสามารถสังเกตเห็นความเปลี่ยนแปลงได้อย่างรวดเร็ว หากพบความผิดปกติ ควรปรึกษาแพทย์ทันที เพื่อเพิ่มโอกาสในการรักษาและป้องกันการลุกลามของโรค
ข้อมูลโดย
ศ. พญ.ชลทิพย์ แล้วโพสต์ได้เลยค่ะ
สาขาวิชารังสีวิทยาวินิจฉัย ภาควิชารังสีวิทยา
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
ติดตาม Rama Channel เพื่อรับข้อมูลด้านสุขภาพเพิ่มเติมได้ที่
Website Ramathibodi: https://www.rama.mahidol.ac.th/
Youtube: RAMA Channel
Facebook: รามาแชนแนล Rama Channel
LINE: Ramathibodi
Tiktok: ramachanneltv รามาแชนแนล ช่องของคนรักสุขภาพ