โรคซึมเศร้า กลายเป็นปัญหาทางด้านสุขภาพจิตที่พบได้สูงขึ้นในทุก ๆ ปี ซึ่งผู้ป่วยจะได้รับผลกระทบทางด้านความคิด ความรู้สึก และพฤติกรรม จนทำให้มีผลต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ในผู้ป่วยบางรายอาจไม่มีสัญญาณบ่งบอกถึงความเศร้า ความคิดเชิงลบต่าง ๆ ที่อยู่ภายในจิตใจ มี รอยยิ้ม บนใบหน้าเหมือนปกติ หรือที่เรียกว่า อาการ Smiling Depression หนึ่งในอาการภาวะซึมเศร้าที่อันตราย 

Smiling Depression เป็นลักษณะอาการอย่างหนึ่งของผู้ป่วยโรคซึมเศร้า ส่วนใหญ่ใช้กล่าวถึงกลุ่มผู้ป่วยที่มีอารมณ์เศร้า ไม่มีความสุข รู้สึกไร้ค่า แต่บางครั้งไม่สามารถแสดงออกมา คิดว่าการเป็น โรคซึมเศร้า นั้นดูอ่อนแอ กลัวว่าตนเองจะเป็นภาระผู้อื่น หรือพยายามที่จะรับผิดชอบหน้าที่ต่าง ๆ ให้ได้ตามปกติ ให้มี รอยยิ้ม บนใบหน้าแต่ก็ต้องใช้พลังอย่างมาก จึงทำให้ผู้ป่วยที่มีอาการนี้จะฝืน ยิ้ม หรือแสร้งว่าตัวเองมีความสุขต่อหน้าผู้คนหรือบุคคลอื่น ๆ มาดูกันว่าอาการของโรคนี้อันตรายและน่าเป็นห่วงอย่างไรบ้างได้ที่ – Smiling Depression กลไกการป้องกันผู้ป่วยซึมเศร้า

อาการ

• สามารถใช้ชีวิตได้อย่างปกติแต่ข้างในรู้สึกเศร้า
• หงุดหงิดง่าย กระวนกระวายใจ
• ไม่อยากทำกิจกรรมที่ชอบ ทำแล้วไม่สนุกเหมือนเคย หรือต้องใช้พลังอย่างมากในการทำ
• รู้สึกไร้ค่า ไม่อยากมีชีวิตอยู่ คิดเกี่ยวกับการตาย หรือพยายามทำร้ายตนเอง
• อ่อนเพลีย
• ไม่อยากพบเจอผู้คน หรือต้องใช้พลังอย่างมาก
• ไม่อยากอาหารหรือกินมากเพื่อระบายความเครียด
• ต้องพึ่งสารเสพติด เช่น บุหรี่ เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอลล์
• นอนไม่หลับหรือนอนมากเกินไป
• สมาธิความจำลดลง

สาเหตุของอาการ Smiling Depression

• ไม่อยากเป็นภาระหรือทำให้คนรอบข้างรู้สึกไม่ดี
• ถูกคาดหวังจากคนรอบข้างหรือครอบครัวมากเกินไป
• ไม่ชอบแสดงความรู้สึกของตัวเองให้ผู้อื่นได้รับรู้
• ไม่ยอมรับสิ่งที่เกิดขึ้นกับตัวเอง
• ถูกตัดสินจากผู้อื่นหรือครอบครัวของตัวเอง
• ไม่อยากให้อารมณ์ที่เกิดขึ้นส่งผลต่อหน้าที่การทำงาน

ภาวะ Smiling Depression อันตรายอย่างไร

Smiling Depression อาการซึมเศร้าที่สามารถใช้ชีวิตได้อย่างปกติ เลือกที่จะเก็บอารมณ์ ความรู้สึก ความเศร้า ความเครียด หรือความทุกข์ จนทำให้คนรอบข้างอาจไม่ทันสังเกตว่าผู้ป่วยอาจมีภาวะดังกล่าวอยู่ ซึ่งอาจทำให้ไม่ได้รับการรักษาจากทางแพทย์อย่างทันท่วงทีหรือขาดโอกาสที่จะได้รับการช่วยเหลือและนำมาสู่การสูญเสียในที่สุด

เมื่อมีอาการ Smiling Depression ควรปฎิบัติตัวอย่างไร

• พูดคุยหรือเปิดใจกับคนที่รู้สึกสบายใจ

การบอกเล่าเรื่องราวปัญหาต่าง ๆ ที่ทำให้เครียดหรือทุกข์ใจ เช่น การงาน ครอบครัว หรือเพื่อน ให้กับใครสักคนได้ฟังสามารถทำให้ปัญหานั้นเบาลงได้

• ออกไปท่องเที่ยว

การเดินทางออกไปท่องเที่ยวเป็นเหมือนการเปลี่ยนสภาพแวดล้อม ช่วยให้รู้สึกสดชื่นมากขึ้นและลดความเครียดได้

• ออกกำลังกายและพักผ่อนให้เพียงพอ

การออกกำลังกายเป็นกิจกรรมหนึ่งที่ช่วยให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนเอนดอร์ฟินหรือที่เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า สารแห่งความสุข ช่วยลดความเครียด และการนอนที่เพียงพอจะช่วยให้ร่างกายและจิตใจได้พักผ่อน เสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน และช่วยลดอารมณ์ด้านลบได้

• พบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

เมื่อทำกิจกรรมต่าง ๆ แล้วอาการไม่ดีขึ้นควรเข้ารับการปรึกษากับจิตแพทย์ เพื่อวินิจฉัยหาสาเหตุของโรคและเข้าสู่กระบวนการรักษาอย่างทันท่วงที

วิธีการดูแล

• ครอบครัวหรือคนใกล้ชิดควรทำความเข้าใจอาการเพื่อให้อยู่ร่วมกันได้อย่างเข้าใจ
• เป็นผู้รับฟังที่ดี ไม่บังคับให้พูดหรือเล่าเรื่องที่ผู้ป่วยไม่อยากพูดถีง
• รับฟังโดยไม่ตัดสิน
• คอยสังเกตสัญญาณเตือนหากมีพฤติกรรมแยกตัว
• ชวนทำกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อคลายความเครียด

อาการ Smiling Depression นับว่าเป็นอาการของภาวะซึมเศร้า ผู้ป่วยมักเก็บอาการความเศร้า ไม่สบายใจไว้กับตัวเองและแสดงออกให้คนภายนอกเห็นว่ามีความสุข มี รอยยิ้ม จึงต้องสังเกต ให้เวลาพูดคุยกับผู้ป่วยที่มีอาการและแนะนำให้พบจิตแพทย์เพื่อเข้ารับการรักษา

ข้อมูลจาก

ผศ. นพ.คมสันต์  เกียรติรุ่งฤทธิ์ 

ภาควิชาจิตเวชศาสตร์

คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี

มหาวิทยาลัยมหิดล

อย่าลืมกดติดตามช่อง Rama Channel ที่น่าสนใจอีกมากมายได้ที่ 

Website Ramathibodi: https://www.rama.mahidol.ac.th/

Youtube: https://www.youtube.com/RamachannelTV

Facebook : https://www.facebook.com/ramachannel

Line: https://page.line.me/ramathibodi

Tiktok: https://www.tiktok.com/@ramachanneltv