Safe Sex วันวาเลนไทน์ ป้องกันปัญหาท้องก่อนวัยอันควร

วาเลนไทน์เป็นเทศกาลแห่งความรัก ยังมีค่านิยมผิด ๆ ของวัยรุ่นเกี่ยวกับการมีเพศสัมพันธ์ในช่วงเทศกาลดังกล่าว ที่อาจสูงกว่าช่วงเวลาปกติ ทำให้เกิดปัญหาตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรตามมา หลายฝ่ายจึงพยายามรณรงค์ในเรื่องนี้อย่างมาก

การมีเพศสัมพันธ์ของวัยรุ่น

ทำให้เกิดปัญหาตามมาหลายด้านด้วยกัน เพราะวัยรุ่นยังขาดความรู้หลายอย่าง ที่สำคัญคือเรื่องของการป้องกัน ทำให้เกิดการตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรหรือท้องไม่พร้อม ทั้งยังมีในเรื่องของโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่เพิ่มสูงขึ้นเรื่อย ๆ ในกลุ่มวัยรุ่น โดยเฉพาะเอชไอวี

ปัญหาที่ตามมาจาก การมีเพศสัมพันธ์ของวัยรุ่น

ได้แก่ ปัญหาเรื่องการศึกษา เพราะเมื่อมีการตั้งครรภ์เกิดขึ้น เด็กวัยรุ่นเหล่านั้นมักต้องลาออกหรือพักการเรียน ถึงแม้จะมีกฎหมายคุ้มครองเด็กที่ตั้งครรภ์ไม่ให้ถูกไล่ออกจากสถานศึกษาก็ตาม แต่ยังพบว่าส่วนมากมีปัญหาเรื่องของคนดูแลเด็ก เนื่องจากพ่อแม่ของเด็กวัยรุ่นเองก็ยังทำงานอยู่ ไม่สามารถเลี้ยงดูหลานได้ ทำให้ตัวเด็กต้องดูแลลูกด้วยตัวเอง กลายเป็นข้อจำกัดในเรื่องของการศึกษาไปโดยปริยาย

ปัญหาที่สำคัญต่อมาคือเรื่องของเศรษฐกิจภายในครอบครัว

เนื่องจากเด็กวัยรุ่นยังไม่มีงานทำ ทำให้ประสบปัญหาในเรื่องของค่าใช้จ่ายสำหรับเลี้ยงดูลูก ส่งผลให้เลี้ยงดูเด็กที่เกิดมาได้ไม่ดีพอ ทำให้เด็กเติบโตขึ้นมาอย่างไม่มีคุณภาพเท่าที่ควร

เมื่อเด็กวัยรุ่นตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรมักมีการพัฒนาศักยภาพของตนเองได้ไม่เต็มที่นัก เนื่องจากในตัววัยรุ่นเองยังมีการพัฒนาอยู่ตลอดเวลาเพื่อเติบโตไปสู่วัยผู้ใหญ่ แต่เมื่อมีลูกก่อนวัยมักทำให้การพัฒนามีปัญหา เพราะมีอีกหนึ่งชีวิตต้องรับผิดชอบทั้งที่ยังขาดวุฒิภาวะ ส่งผลให้เกิดภาวะเครียด วิตกกังวล หรือซึมเศร้าตามมาในที่สุด ที่สำคัญยังพบว่าเด็กที่ตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรมักมีปัญหาในเรื่องของความสัมพันธ์กับคู่ ที่มีรายงานของการแยกทางกันกว่า 60% ในกลุ่มของพ่อแม่วัยรุ่น

สิ่งที่กระตุ้นให้เด็กวัยรุ่นมีความต้องการทางเพศหรืออยากรู้อยากลอง ส่วนหนึ่งมาจากสมองและอีกส่วนหนึ่งมาจากฮอร์โมน พบว่าในเด็กวัยนี้สมองส่วนของความหลงใหลคลั่งไคล้หรือส่วนของอารมณ์เติบโตมากกว่าสมองส่วนของเหตุผล และมีฮอร์โมนเพศหลั่งออกมามาก ส่งผลให้ความอยากรู้อยากลองในเรื่องเพศนั้นมีมากตามไปด้วย

นอกจากนี้ยังมีปัจจัยอื่นที่ส่งผล เช่น การเลี้ยงดู เป็นต้น เด็กบางส่วนขาดความรู้สึกดีกับตนเองซึ่งอาจเป็นผลมาจากการเลี้ยงดู ทำให้อยากมีความรักหรือคนรัก และต้องการความสัมพันธ์ที่แนบชิด เพื่อเติมเต็มส่วนที่ตนเองรู้สึกขาด เพื่อให้รู้สึกว่าตนเองมีคุณค่า ทั้งนี้การเลี้ยงดูแบบไม่มีกฎกติกา ยกตัวอย่างเช่น การไม่ดูแลพฤติกรรมลูกเมื่อออกข้างนอก ไม่มีการกำหนดเวลากลับบ้าน เป็นต้น หรือการที่ครอบครัวไม่พูดคุยเรื่องเพศกับลูกเลย ก็ทำให้เด็กมีเพศสัมพันธ์ก่อนวัยอันควรได้เช่นกัน

ถัดมานอกจากปัจจัยภายในร่างกายของตัวเด็กและการเลี้ยงดูแล้ว สื่อเองก็มีส่วนสำคัญมากในการกระตุ้นเด็กวัยรุ่นให้อยากรู้อยากลอง รวมถึงเพื่อนของเด็กเอง หากเด็กอยู่ในกลุ่มเพื่อนที่มองเห็นการมีเพศสัมพันธ์เป็นเรื่องธรรมดา เด็กจะรู้สึกว่าเป็นเรื่องธรรมดาไปด้วย หรือบางครั้งอาจรู้สึกแปลกแยกหากตนเองไม่เคยมีเพศสัมพันธ์ขณะที่เพื่อนมีกันหมด ทั้งนี้การดูแลและสั่งสอนโดยคนในครอบครัวมีส่วนสำคัญมากที่จะช่วยจัดการในเรื่องดังกล่าว

สิ่งที่พ่อแม่หรือผู้ปกครองควรทำเพื่อป้องกันปัญหาการมีเพศสัมพันธ์ก่อนวัยอันควร

คือการให้ความรัก การดูแลเอาใจใส่อย่างใกล้ชิด ให้เด็กรู้จักที่จะแยกแยะเป็นตัวของตัวเอง ปลูกฝังให้เด็กรู้จักคุณค่าในตัวเอง โดยไม่จำเป็นต้องประพฤติตนให้เหมือนกับบุคคลอื่น ที่สำคัญต้องสอนเรื่องเพศศึกษาให้เด็กรู้เท่าทันสื่อและเสพสื่ออย่างมีสติ รวมถึงสอนเรื่องการคุมกำเนิดและสอนทักษะการปฏิเสธ

ทั้งนี้การมีเพศสัมพันธ์ในเด็กวัยรุ่น หลายครั้งพบว่าเกิดจากบรรยากาศพาไปโดยที่ตัวเด็กเองก็ไม่ตั้งใจให้เกิดขึ้น ดังนั้นอันดับแรกที่ควรปฏิบัติคือพยายามหลีกเลี่ยงสถานการณ์เบื้องต้น อย่าไปในสถานที่สุ่มเสี่ยงต่อการมีเพศสัมพันธ์ หลีกเลี่ยงการอยู่กันสองต่อสองในที่ลับตาคน แต่ถ้าหากตกอยู่ในสถานการณ์นั้นแล้วต้องรู้จักที่จะปฏิเสธการมีเพศสัมพันธ์หากตนเองยังไม่พร้อม การปฏิเสธที่ดีคืออย่าอ้างสิ่งรอบข้าง เช่น กลัวตั้งครรภ์ กลัวคนอื่นรู้ เป็นต้น เพราะอีกฝ่ายจะพยายามหาข้ออ้างอื่น ๆ มาขัดแย้งได้ในที่สุด แต่ให้ปฏิเสธโดยอ้างอิงสิ่งที่ตนเองคิด หากไม่พร้อมที่จะมีเพศสัมพันธ์จริง ๆ  ให้ปฏิเสธอย่างตรงไปตรงมาว่าตนเองยังไม่พร้อม จากนั้นให้รีบพาตัวเองออกมาจากสถานการณ์ดังกล่าว

ข้อมูลจาก
อ. พญ.จิราภรณ์ อรุณากูร
สาขาวิชาเวชศาสตร์ผู้ป่วยนอกเด็กและวัยรุ่น ภาควิชากุมารเวชศาสตร์
คณะแพทย์ศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี
มหาวิทยาลัยมหิดล