ยาเหน็บริดสีดวงทวาร เป็นยารักษาริดสีดวงทวารที่หลายคนเลือกใช้เมื่อมีอาการเจ็บ แสบ คัน บวม หรือมีเลือดออกบริเวณทวารหนักจากโรคริดสีดวงทวาร เพราะออกฤทธิ์ได้ตรงจุดและช่วยบรรเทาอาการได้รวดเร็ว แต่รู้ไหมว่า การใช้ยาเหน็บริดสีดวงทวารให้ได้ผลจริงนั้น ต้องใช้ให้ถูกวิธี ทั้งในเรื่องของเวลา ปริมาณ และการดูแลความสะอาดก่อนเหน็บยา หากใช้ไม่ถูกต้อง อาจเกิดอาการแสบ คัน หรือระคายเคืองเพิ่มขึ้นแทนที่จะดีขึ้น ดังนั้น การรู้จักวิธีใช้ยาเหน็บริดสีดวงทวารอย่างถูกต้อง พร้อมเข้าใจข้อควรระวังและผลข้างเคียง จะช่วยให้การรักษาปลอดภัยและเห็นผลได้เร็วกว่าเดิม
สรุปข้อมูลสำคัญ
- กลุ่มยา : ยาต้านการอักเสบ ยาชาเฉพาะที่ หรือยาสมานแผลเฉพาะที่
- ข้อบ่งใช้ทั่วไป : บรรเทาอาการปวด บวม คัน แสบ และอักเสบของริดสีดวงทวาร
- รูปแบบ : ยาเหน็บทวารหนัก (Suppository)
- ข้อควรระวังหลัก : ห้ามใช้ติดต่อกันนานเกิน 5-7 วัน
- เอกสารที่ควรอ่าน : ใบกำกับยา / เอกสารแนบผลิตภัณฑ์
- อัปเดตล่าสุด : 10 ตุลาคม 2025
- แหล่งอ้างอิง : คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
ยาเหน็บริดสีดวงทวาร คืออะไร
ยาเหน็บริดสีดวงทวาร คือ ยาชนิดแท่งที่ใช้เหน็บทางทวารหนัก เพื่อบรรเทาอาการจากริดสีดวงทวาร เช่น ปวด บวม คัน หรือมีเลือดออก ยาจะออกฤทธิ์โดยตรงที่บริเวณหลอดเลือดดำบริเวณทวารหนัก ทำให้หลอดเลือดหดตัว ลดอาการอักเสบ และช่วยให้แผลหายเร็วขึ้น ยาเหน็บบางชนิดมีส่วนผสมของสเตียรอยด์ ยาชาเฉพาะที่ หรือสารสมานแผล ซึ่งแพทย์หรือเภสัชกรจะเลือกให้ตามระดับความรุนแรงของอาการ
ยาเหน็บริดสีดวงทวาร สรรพคุณ มีอะไรบ้าง
สรรพคุณของยาเหน็บริดสีดวงทวารขึ้นอยู่กับตัวยา เช่น
- ลดการอักเสบ : ยาที่มีส่วนผสมของ hydrocortisone หรือ prednisolone ช่วยลดบวมและปวด
- ลดปวดและคัน : ยาที่มี lidocaine หรือ benzocaine ออกฤทธิ์เป็นยาชาเฉพาะที่
- สมานแผลและลดเลือดออก : บางชนิดมีสมุนไพรหรือสารช่วยให้หลอดเลือดหดตัว
- ลดการติดเชื้อ : ยาที่มี antiseptic ป้องกันการอักเสบซ้ำ
โดยทั่วไป ยาเหน็บจะเน้นบรรเทาอาการ ไม่ใช่การรักษาริดสีดวงให้หายขาด แต่ช่วยให้ใช้ชีวิตประจำวันสะดวกขึ้นระหว่างการดูแลรักษาอื่น ๆ เช่น ปรับพฤติกรรมการขับถ่ายหรือผ่าตัด
ยาเหน็บริดสีดวงทวาร ใช้ยังไง
- ล้างมือและทำความสะอาดบริเวณทวารหนักให้สะอาด
- เปิดแผงยาอย่างระมัดระวัง ไม่ให้ยาเสียรูปทรง
- นอนตะแคงข้าง หรือยกขาขึ้นเล็กน้อย เพื่อให้เหน็บยาได้สะดวก
- เหน็บยาลึกประมาณ 2–3 เซนติเมตร สำหรับผู้ใหญ่ (ใช้มือหรือถุงมือช่วยได้)
- เหน็บหลังการขับถ่าย เพื่อให้ยาออกฤทธิ์ได้เต็มที่
- เก็บยาในที่เย็นหรือช่องเย็น เพื่อป้องกันยาอ่อนตัว
เคล็ดลับ: หากยาเหน็บนิ่มเกินไป ให้นำไปแช่เย็น 5–10 นาที ก่อนใช้ จะช่วยให้เหน็บง่ายขึ้นและไม่ละลายเร็ว
ยาเหน็บริดสีดวงทวาร ช่วยอะไร
ยาเหน็บช่วยลดอาการริดสีดวงที่สร้างความไม่สบาย เช่น
- ลดการอักเสบและบวมของเส้นเลือดริดสีดวง
- ลดอาการปวดและแสบคันรอบทวารหนัก
- สมานแผลและลดเลือดออกขณะขับถ่าย
- ช่วยให้ขับถ่ายสะดวกขึ้นโดยลดแรงกดจากริดสีดวง
อย่างไรก็ตาม ยาเหน็บไม่ใช่ “ทางออกถาวร” การรักษาควรทำร่วมกับการปรับพฤติกรรม เช่น ดื่มน้ำมากขึ้น กินอาหารมีกากใย และไม่เบ่งขณะขับถ่าย
ผลข้างเคียงของ ยาเหน็บริดสีดวงทวาร
แม้ว่า ยาเหน็บริดสีดวงทวาร จะช่วยบรรเทาอาการได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่ก็อาจมี ผลข้างเคียง ที่ผู้ใช้ควรรู้ไว้ เพื่อป้องกันการเกิดอาการไม่พึงประสงค์ โดยทั่วไปอาการที่พบได้มักไม่รุนแรงและหายไปเองเมื่อหยุดใช้ยา แต่หากใช้ต่อเนื่องโดยไม่เหมาะสม อาจเกิดปัญหาตามมาได้ ดังนี้
- แสบหรือคันบริเวณทวารหนัก มักเกิดขึ้นชั่วคราวหลังเหน็บยา โดยเฉพาะหากผิวบริเวณนั้นมีแผลหรืออักเสบอยู่ก่อนแล้ว
- ระคายเคืองหรือผื่นแดง อาจเป็นอาการแพ้ต่อส่วนประกอบในยา เช่น ยาชาเฉพาะที่ (lidocaine, benzocaine) หรือสารกันเสีย
- มีเลือดออกเล็กน้อย อาจเกิดจากการเหน็บยาแรงเกินไป หรือริดสีดวงอยู่ในระยะที่หลอดเลือดเปราะบาง
- ผิวหนังบาง หรือเกิดเชื้อรา มักพบในผู้ที่ใช้ยาที่มีสเตียรอยด์ต่อเนื่องนานเกิน 7 วัน เพราะสเตียรอยด์อาจทำให้ผิวอ่อนแอและติดเชื้อได้ง่าย
- อาการแพ้รุนแรง (พบได้น้อย) เช่น บวม คัน หรือเจ็บแสบมากผิดปกติ ควรหยุดใช้ยาและรีบไปพบแพทย์ทันที
ข้อควรระวังของการใช้ยาเหน็บริดสีดวงทวาร
- ไม่ควรใช้ยาติดต่อกันเกิน 5-7 วัน
- ควรใช้ในกรณีที่ริดสีดวงทวารมีการอักเสบหรือมีเลือดออกหากอาการดีขึ้นควรหยุดใช้
- เก็บยาไว้ในช่องเย็นเพื่อไม่ให้ยาละลาย
- ล้างมือให้สะอาดก่อนและหลังเหน็บยา
- ไม่ควรใช้ในผู้ป่วยที่มีการติดเชื้อไวรัส
- ผู้ที่มีโรคประจำตัว ควรปรึกษาแพทย์ก่อนทุกครั้ง
- ห้ามใช้ในเด็กโดยไม่ได้รับคำสั่งแพทย์
- เก็บให้ห่างจากความร้อนและแสงแดด เพราะอาจทำให้ยาเสื่อมคุณภาพ
ยาเหน็บริดสีดวงทวาร เป็นทางเลือกที่ช่วยบรรเทาอาการปวด บวม คัน และอักเสบได้อย่างมีประสิทธิภาพ หากใช้ให้ถูกวิธีและในระยะเวลาที่เหมาะสม แต่หากอาการไม่ดีขึ้นภายใน 5–7 วัน หรือมีเลือดออกมาก ควรรีบพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสม เพราะบางกรณีอาจต้องใช้วิธีอื่นร่วม เช่น ยากิน หรือการผ่าตัด
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับ ยาเหน็บริดสีดวงทวาร
Q: ใช้ยาเหน็บริดสีดวงทวารได้วันละกี่ครั้ง ?
A: โดยทั่วไปใช้วันละ 1–2 ครั้ง หลังขับถ่ายหรือก่อนนอน ควรอ่านฉลากยาแต่ละชนิดก่อนใช้
Q: ยาเหน็บริดสีดวงทวารใช้ได้ทุกระยะไหม ?
A: ใช้ได้เฉพาะริดสีดวงระยะต้นถึงกลาง หากเป็นระยะที่มีติ่งริดสีดวงใหญ่หรือมีเลือดออกมาก ควรพบแพทย์
Q: หญิงตั้งครรภ์ใช้ยาเหน็บริดสีดวงทวารได้ไหม ?
A: ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ เพราะยาบางชนิดอาจมีผลต่อทารกในครรภ์
Q: ทำไมบางคนใช้แล้วแสบคัน ?
A: อาจเกิดจากการแพ้ตัวยาหรือเหน็บลึกเกินไป ควรหยุดใช้และปรึกษาแพทย์หากอาการไม่ดีขึ้นภายใน 1–2 วัน
ข้อมูลโดย
ผศ. นพ.พงศศิษฏ์ สิงหทัศน์
สาขาวิชาศัลยศาสตร์อุบัติเหตุและเวชบำบัดวิกฤตศัลยกรรม ภาควิชาศัลยศาสตร์
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
ปรึกษาปัญหาสุขภาพ โทร 0 2201 1000 หรือ 0 2200 3000
ติดตาม Rama Channel เพื่อรับข้อมูลด้านสุขภาพเพิ่มเติมได้ที่
Website Ramathibodi: https://www.rama.mahidol.ac.th/
Youtube: RAMA Channel
Facebook: รามาแชนแนล Rama Channel
LINE: Ramathibodi
TikTok: ramachanneltv รามาแชนแนล ช่องของคนรักสุขภาพ
