ยาคุมกำเนิด คือ วิธีการคุมกำเนิดที่มีประสิทธิภาพ หากกินอย่างถูกต้อง แต่ปัญหาที่พบคือการกินที่ไม่ถูกวิธี ทำให้ประสิทธิภาพการคุมกำเนิดลดลง ถือเป็นเรื่องที่ทุกคนควรทำความเข้าใจเกี่ยวกับชนิดของยาคุมกำเนิด วิธีการกินยาคุมกำเนิดที่ถูกต้อง รวมถึงการไขข้อข้องใจเกี่ยวกับความเชื่อผิด ๆ ในเรื่องของยาคุมกำเนิด เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดในการคุมกำเนิดจากการกินยา
ยาคุมกำเนิดชนิดเม็ดมีกี่ประเภท ?
ชนิดของยาคุมกำเนิดชนิดเม็ดมีทั้งหมด 3 ชนิดด้วยกัน ได้แก่
ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม
ประกอบด้วยฮอร์โมนเอสโตรเจน และโปรเจสเตอโรน เป็นชนิดแนะนำให้ใช้กันทั่วไป
ยาคุมกำเนิดชนิดเม็ดแบบฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน
แบบเดี่ยว เหมาะกับสตรีที่อยู่ในภาวะให้นมบุตร
ยาคุมกำเนิดชนิดเม็ดแบบฉุกเฉิน
ไม่แนะนำให้ใช้เป็นมาตรฐาน ควรใช้เฉพาะกรณีฉุกเฉินมีเพศสัมพันธ์แบบไม่ได้ป้องกันหรือการคุมกำเนิดที่ใช้อยู่ผิดพลาด เช่น ถุงยางแตก รั่ว หลุด
ควรกินยาคุมกำเนิดอย่างไรให้เหมาะสม
ยาคุมกำเนิดชนิดที่แนะนำหรือที่ใช้กันอยู่อย่างแพร่หลาย คือ ชนิดฮอร์โมนรวม เพราะเป็นชนิดที่ใช้ง่าย หาซื้อได้ทั่วไป ราคาไม่แพง และประสิทธิภาพการคุมกำเนิดสูงถึง 90% มีโอกาสพลาดตั้งครรภ์เพียง 0.3% ซึ่งน้อยมาก
วิธีการกินยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม
แนะนำให้เริ่มกินภายในวันที่ 5 ของวันที่มีประจำเดือน โดยนับวันแรกที่มีประจำเดือนเป็นวันที่ 1 หลังจากเริ่มกินแล้วควรกินต่อเนื่องทุกวัน ในช่วงเวลาเดียวกันหรือใกล้เคียงกัน เพื่อประสิทธิภาพในการคุมกำเนิดดีที่สุด
ผลข้างเคียงของยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม
ผลข้างเคียงในอดีตของยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม มักทำให้เกิดอาการต่าง ๆ ได้แก่
- คลื่นไส้
- อาเจียน
- น้ำหนักตัวเพิ่ม
- บวมน้ำ
- ฝ้าขึ้น
ซึ่งพบได้น้อยมากในยาคุมกำเนิดในปัจจุบัน เพราะปริมาณฮอร์โมนเอสโตรเจนในตัวยาถูกลดปริมาณลงจากเดิมถึงครึ่งนึง
ความเชื่อที่ผิด ๆ เกี่ยวกับยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม
- ทำให้มดลูกแห้ง แต่ในความเป็นจริงแล้วยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม ทำให้ประจำเดือนมาน้อยลง ซึ่งถือเป็นเรื่องที่ดี เพราะจะทำให้ร่างกายลดการเสียเลือด อีกทั้งยังส่งผลให้อาการปวดประจำเดือนลดลงด้วย
- ทำให้มีบุตรยากในอนาคต พบว่าหากหยุดยาคุมกำเนิดเป็นเวลา 2-3 เดือน ก็สามารถตั้งครรภ์ได้ตามปกติ ไม่มีผลต่อการมีบุตรยากในอนาคตแต่อย่างใด
ยาคุมกำเนิด เป็นวิธีป้องกันการตั้งครรภ์ที่มีประสิทธิภาพเมื่อใช้อย่างถูกวิธี การเลือกประเภทที่เหมาะสมกับสภาพร่างกาย และการกินอย่างสม่ำเสมอเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่มีประสิทธิภาพสูงสุด นอกจากนี้ ควรระวังผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นและอย่าหลงเชื่อความเข้าใจผิด ๆ เกี่ยวกับการใช้ยาคุม หากมีข้อสงสัยควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำที่ถูกต้องและเหมาะสมสำหรับแต่ละบุคคล
อ่านข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับยาคุมกำเนิด ได้ที่ >>> ยาคุม ไม่ได้มีดี แค่คุมกำเนิด
ข้อมูลโดย
ผศ. พญ.อรวิน วัลลิภากร
สาขาวิชาเวชศาสตร์การเจริญพันธุ์ ภาควิชาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
คลิกชมคลิปรายการ Love นี้มีสุข ตอน ยาคุมกำเนิด คุมได้ก็หายห่วง : | สารคดีสั้นให้ความรู้ ได้ที่นี่
ติดตาม Rama Channel เพื่อรับข้อมูลด้านสุขภาพเพิ่มเติมได้ที่
Website Ramathibodi: https://www.rama.mahidol.ac.th/
Youtube: RAMA Channel
Facebook: รามาแชนแนล Rama Channel
LINE: Ramathibodi
Tiktok: ramachanneltv รามาแชนแนล ช่องของคนรักสุขภาพ