คอนแทคเลนส์ คือ แผ่นพลาสติกรูปวงกลมที่มีลักษณะบาง มีความโค้งจำเพาะ และทำจากพลาสติกชนิดพิเศษ ซึ่งถูกออกแบบมาเพื่อใช้ใส่วางบนกระจกตาหรือตาดำ
คอนแทคเลนส์แบ่งออกเป็น 2 ประเภท
- คอนแทคเลนส์แบบกึ่งนิ่มกึ่งแข็ง หรือที่รู้จักกันว่า “RGP” ย่อมาจาก rigid gas permeable lens เป็นชนิดที่ค่อนข้างแข็ง ทำจากวัสดุพลาสติกชนิดพิเศษที่สามารถทำให้ออกซิเจนจากอากาศซึมผ่านตัวเลนส์ไปสู่กระจกตาได้ในปริมาณสูง
- คอนแทคเลนส์แบบนิ่ม หรือที่เรียกกันว่า “Soft lens” ทำจากพลาสติกจำเพาะอีกประเภทหนึ่ง มีคุณสมบัติอุ้มน้ำสูงกว่าชนิดอาร์จีพีทำให้ตัวเลนส์มีความนิ่มและยืดหยุ่นมากกว่า ใส่สบายกว่า และมีการซึมผ่านของออกซิเจนจากอากาศผ่านตัวเลนส์ไปยังกระจกตาได้ในปริมาณที่เพียงพอ
คอนแทคเลนส์แบบนิ่มสามารถแบ่งเป็นชนิดย่อยๆ ได้ 3 ชนิด ตามคุณสมบัติในการแก้ไขสายตา
- ชนิดที่ใช้ในการแก้ไขสายตาสั้นหรือสายตายาวที่เป็นมาตั้งแต่เด็ก
- ชนิดที่ใช้แก้สายตาเอียง
- ชนิดที่ใช้เพื่อแก้สายตายาวที่เป็นตามวัย
สามารถแบ่งตามรูปแบบการใช้งานได้เป็น 5 กลุ่ม คือ
- คอนแทคเลนส์รายวัน คือ ใส่ ถอด และเปลี่ยนอันใหม่ทุกวัน
- คอนแทคเลนส์รายสัปดาห์ คือ ใส่และถอดออกทุกวัน และเปลี่ยนอันใหม่ทุก 1-2 สัปดาห์
- คอนแทคเลนส์รายเดือน คือ ใส่และถอดออกทุกวัน และเปลี่ยนอันใหม่ทุก 1 เดือน
- คอนแทคเลนส์รายปี คือ ใส่และถอดทุกวัน และเปลี่ยนอันใหม่ทุกปี (ปัจจุบันไม่นิยมใช้เนื่องจากดูแลรักษายาก)
- คอนแทคเลนส์ชนิดใส่ต่อเนื่อง คือ ใส่ต่อเนื่องโดยไม่ต้องถอดออกเป็นเวลา 2-4 สัปดาห์ จากนั้นจึงเปลี่ยนอันใหม่ (อันนี้ไม่แนะนำเนื่องจากพบอัตราการติดเชื้อที่กระจกตาได้สูง)
ข้อมูลจาก
รศ. พญ.เกวลิน เลขานนท์
ภาควิชาจักษุวิทยา
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี
มหาวิทยาลัยมหิดล
