มีลูกยาก ปัญหาปวดใจของคนอยากมีลูก เคยไหม ? วาดฝันถึงครอบครัวที่สมบูรณ์แบบ มีเจ้าตัวน้อยวิ่งเล่นอยู่ในบ้าน แต่ความจริงกลับโหดร้าย เมื่อเวลาผ่านไปนานเท่าไร ก็ยังไม่เห็นวี่แววของสองขีดสักที อย่าปล่อยให้ความฝันของคุณต้องสลาย มาเช็กสาเหตุ และพฤติกรรมเสี่ยงที่เป็นต้นต่อทำให้มีลูกยาก ได้ในบทความนี้
ภาวะมีบุตรยาก คือ
ภาวะมีบุตรยาก (infertility) คือ ภาวะที่ผู้หญิงไม่สามารถตั้งครรภ์ได้หลังจากมีเพศสัมพันธ์อย่างสม่ำเสมอโดยไม่ป้องกันเป็นระยะเวลา 1 ปี ในกรณีที่ผู้หญิงอายุเกิน 35 ปี หากมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกันอย่างสม่ำเสมอเป็นระยะเวลากว่า 6 เดือนถือว่ามีภาวะมีบุตรยาก
มีลูกยาก เกิดจากอะไร
สาเหตุของปัญหามีลูกยากอาจเกิดจากหลายปัจจัย ดังนี้
อายุที่มากขึ้น
มีผลต่อการ มีบุตรยาก โดยตรงขอแบ่งออกเป็นผู้ชาย และผู้หญิง
- ผู้หญิง หากอายุมากกว่า 35 ปี มีโอกาสตั้งครรภ์ลดลง เนื่องจากคุณภาพและปริมาณของไข่ลดลงไปเรื่อย ๆ และเพิ่มโอกาสเสี่ยงต่อการตั้งครรภ์ของทารกที่มีความผิดปกติทางโครโมโซม
- ผู้ชาย เมื่ออายุมากกว่า 40 ปี ฮอร์โมนเพศชาย การมีกิจกรรมทางเพศ และปริมาณน้ำเชื้ออสุจิมีคุณภาพลดลง
น้ำหนักตัวเกินเกณฑ์
หลายคนอาจยังไม่รู้ว่าน้ำหนักตัวมีผลต่อการมีลูกยากด้วย ทั้งผู้ชายและผู้หญิง โดยเฉพาะผู้ที่มีดัชนีมวลกายมากกว่า 25 กิโลกรัมต่อตารางเมตร ทำให้ฮอร์โมนจากต่อมสมองส่วนหน้า ที่ทำให้ระบบสืบพันธุ์ทำงานขัดข้อง
- ผู้หญิง มักจะสัมพันธ์กับภาวะไข่ไม่ตก ถุงน้ำรังไข่หลายใบ ทำให้ฮอร์โมนเพศชายมากขึ้นในเพศหญิง
- ผู้ชาย จะมีฮอร์โมนเพศหญิงสูงขึ้น ทำให้เสื่อมสมรรถภาพทางเพศ
โรคประจำตัวบางชนิด
สำหรับคนที่มีโรคประจำตัว แล้วต้องกินยาบางชนิดไป อาจมีผลข้างเคียงต่อการทำงานของฮอร์โมนสืบพันธุ์ ทำให้ผู้หญิงไข่ไม่ตก โดยเฉพาะผู้ชาย จะทำให้คุณภาพและปริมาณของตัวอสุจิลดลง ยาบางชนิดมีผลลดอารมณ์ทางเพศ การแข็งตัวของอวัยวะเพศและการหลั่งน้ำอสุจิได้
การสูบบุหรี่
เมื่อสารนิโคตินของบุหรี่เข้าสู่ร่างกาย จะไปเพิ่มสารอนุมูลอิสระในร่างกาย ส่งผลต่อคุณภาพของไข่ในผู้หญิง คุณภาพและปริมาณอสุจิจะลดลงในผู้ชาย
ดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์มากจนเกินไป
การดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ทำให้การดูดซึมวิตามิน แร่ธาตุลดลง ส่งผลให้ปริมาณอสุจิที่แข็งแรงลดลง และยังทำให้ปริมาณของอสุจิลดลงด้วย
ดื่มเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของกาเฟอีน
ในหนึ่งวันไม่ควรได้รับกาเฟอีนเกิน 300 มิลลิกรัม หรือเทียบง่าย ๆ คือกาแฟ 3 แก้ว ก็จะทำให้อัตราการมีบุตรยากสูงขึ้น
รับประทานอาหารในสัดส่วนที่ไม่เหมาะสม
พบว่าการรับประทานอาหารขยะ (junk food) อาหารหวาน อาหารที่มีน้ำมันเยอะ บริโภคผักผลไม้น้อย ก็จะส่งผลให้อัตราการตั้งครรภ์ลดลงด้วย
ไม่ออกกำลังกาย
แม้ฝุ่นจะเยอะออกกำลังกายนอกบ้านไม่ได้ ก็สามารถออกกำลังกายในบ้านได้ หากไม่ออกกำลังกายการเผาผลาญพวกแป้งและไขมันจะแย่ลงซึ่งสัมพันธ์กับภาวะอ้วนด้วย
พักผ่อนน้อยและความเครียด
ความเครียด การนอนไม่หลับ พักผ่อนไม่เพียงพอ ก็จะทำมีผลไปถึงการตั้งครรภ์ แต่ก็ยังไม่มีข้อมูลที่ระบุได้แน่ชัดถึงความสามารถในการสืบพันธุ์
การมีคู่นอนหลายคน
นอกจากมีลูกยากแล้ว ยังเสี่ยงในการติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์หลายชนิด และการติดเชื้อ HPV ซึ่งเป็นไวรัสก่อโรคมะเร็งปากมดลูก โรคบางชนิดอาจเกิดภาวะหนองใน หนองในเทียม ทำให้มีบุตรยาก หรือเป็นหมันถาวร
ภาวะปวดท้องประจำเดือนมากกว่าปกติ
และภาวะตกขาวในผู้หญิง ควรได้รับการตรวจประเมินเพิ่มเติม เพื่อหาสาเหตุบางชนิด สัมพันธ์กับการ มีบุตรยาก
ปัญหาการแข็งตัวของอวัยวะเพศชาย และปัญหาการหลั่งน้ำอสุจิ
เป็นปัญหาที่ฝ่ายชายมักจะเขินอายในการปรึกษาแพทย์ แต่เป็นภาวะที่รักษาได้ โดยมีการรักษาหลากหลายรูปแบบเพื่อการมีบุตร
ปัญหามีลูกยากอาจเกิดจากหลากหลายปัจจัย การทำความเข้าใจและหลีกเลี่ยงสาเหตุเสี่ยงเหล่านี้จะช่วยเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ได้ หากพบว่ามีปัญหามีลูกยาก ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อหาวิธีแก้ไขที่เหมาะสมที่สุด
คลิกชมคลิปรายการ “ต้องดูแลตนเองอย่างไร หากมีภาวะ “มีบุตรยาก”” ได้ที่นี่
ข้อมูลโดย
อ. พญ.อาทิตยา สิงห์วงษา
สาขาเวชศาสตร์การเจริญพันธุ์ ภาควิชาสูติศาสตร์–นรีเวชวิทยา
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
ติดตาม Rama Channel เพื่อรับข้อมูลด้านสุขภาพเพิ่มเติมได้ที่
Website Ramathibodi: https://www.rama.mahidol.ac.th/
Youtube: RAMA Channel
Facebook: รามาแชนแนล Rama Channel
LINE: Ramathibodi
Tiktok: ramachanneltv รามาแชนแนล ช่องของคนรักสุขภาพ
