Bulletin (July - September 1999 Vol.7 No.3)
Tox gas
ในช่วง 1-2 เดือนที่ผ่านมานี้ มีข่าวครึกโครมที่นำเสนอกัน ทางสื่อต่างๆ เกี่ยวกับการขุดเจาะบ่อบาดาล ที่ตำบลคีรีรอบ อำเภอ กาญจนดิษฐ์ จังหวัดสุราษฎร์ธานี ตามข่าวรายงานว่ามีผู้ป่วยและ เสียชีวิตอันเป็นผลมาจากก๊าซธรรมชาติจากบ่อที่ทำการขุดเจาะนี้ ในภายหลังตรวจสอบได้ว่าเป็น “ก๊าซไฮโดรเจนซัลไฟด์” หรือ “ก๊าซไข่เน่า” ซึ่งเป็นชื่อเรียกตามกลิ่นเหม็นที่รุนแรงนั่นเอง ก๊าซชนิด นี้จัดเป็นก๊าซพิษชนิดหนึ่งในจำนวนก๊าซพิษอีกหลายชนิด เช่น คาร์บอนมอนนอกไซด์, ไฮโดรเจนคลอไรด์, ไนโตรเจนไดออกไซด์, ซัลเฟอร์ไดออกไซด์ เป็นต้น ในกลุ่มของก๊าซพิษเหล่านี้ มีก๊าซพิษ สาม ชนิดที่มีอาการทางคลินิกที่คล้ายคลึงกันมาก ในขณะที่การวินิจฉัย และการดูแลรักษาจะแตกต่างกันมาก ได้แก่ คาร์บอนมอนนอกไซด์ (CO), ไฮโดรเจนไซยาไนด์ (HCN) และ ไฮโดรเจนซัลไฟด์ (H2S) เพื่อให้เกิดความเข้าใจที่ชัดเจนมากยิ่งขึ้น ข้อมูลจากตารางต่อไปนี้ จะชี้ให้เห็นถึงความแตกต่างในแง่ของแหล่งที่มา ลักษณะเฉพาะ กลไก การเกิดพิษ การตรวจวินิจฉัยแยกสาเหตุ และการรักษาเฉพาะของก๊าซ แต่ละชนิด ซึ่งจะช่วยให้แพทย์สามารถให้การวินิจฉัย และรักษาผู้ป่วย เพื่อช่วยชีวิตผู้ป่วยได้อย่างทันท่วงที ถูกต้องและเหมาะสมต่อไป
| TOXIC GASES | ||||
|---|---|---|---|---|
|
|
Hydrogen cyanide (HCN) | Carbon monoxide(CO) | Hydrogen sulfide (H2S) | |
| Source | •Environmental source | • Fire/smoke |
• Fire/smoke • Incomplete combustion of any carbonaceous fossil fuel |
• Natural sources: volcanoes, caves, artesian wells, sulfur springs • Bacterial decomposition of protein in the hole of fish vessels |
| • Drug | • Nitropusside | - | - | |
| • Plant | • Cyanogenic glycosdes: cassava | - | - | |
| • Domestics | • Artificial nail remover, silver polishing (silver potassium cyanide) | • Gas kitchen stoves, motor vehicle exhaust | - | |
| • Industries | • Gold/silver ore extraction, recovery of metal from x-ray/photographic film | • Methylene chloride (a plant stripping agent), organic synthesis or plastic synthesis | • Petroleum-refining industry, asphalt production, synthetic rubber and nylon industries | |
| Characteristics | • Color | • Colorless or pale blue | • Colorless | • Colorless |
| • Odor | • Bitter almond odor | • Odorless | • Rotten egg odor | |
| • Taste | • Bitter burning taste | • Tasteless | • Sweet | |
| Mechanism of toxicity | • Inhibition of cellular respiration | • Incapable of delivery oxygen to cell | • Inhibition of cellular respiration | |
| Effects | • Irritant effects | No | No | Yes |
| • Systemic effects | Yes | Yes | Yes | |
| Diagnostic tests | • History | • Rapid loss of consciousness | • Loss of consciousness |
• Rapid loss of consciousness (“Knocked down gas”) • Symptoms of mucous membranes irritation (early stage) |
| • Physical examination |
• Red skin color (early stage) Fundoscopic examination: veins and arteries appear similar color |
• Cherry red skin color (early stage) | • Red skin color (early stage) | |
| • Blood gases |
• - Early: normal PaO2, normal O2 saturation, increased mixed venous PO2 and O2 saturation - Late: may decreased PaO2 and O2 saturation |
• Normal PaO2, decreased O2 saturation (for pulse oximeter that can differentiate between oxyhemoglobin and carboxyhemoglobin) | • Same as HCN | |
| • Laboratory | • Blood cyanide level |
• Blood Carboxyhemoglobin level • CO in breath sampling |
• Blood sulfide level (reliable within 2 hours after exposure) : not available | |
| Treatment | • Specific antidote | • Sodium nitirte and sodium thiosulphate | • Oxygen 100% | • Sodium nitirte |
| • Treatment of choice | • Vitamin B12a (Hydroxocobalamin) | • Hyperbaric oxygen therapy | - | |
|
เอกสารประกอบการเรียบเรียง
|