POISON & DRUG INFORMATION BULLETIN
Ramathibodi Poison Center  
  1. Home
  2. Bulletin

PHENYLPROPANOLAMINE

 

Bulletin (October - December  2000 Vol.8 No.4)

  PHENYLPROPANOLAMINE

กรณีที่มีรายงานผู้ป่วยที่ได้รับยา phenylpropanolamine (PPA) ว่ามีความเกี่ยวข้องกับการเกิดอาการ hemorrhagic stroke (HS) ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะเป็นเพศหญิง อายุน้อย ที่ใช้ PPA เพื่อลดน้ำหนัก โดยใช้เป็นยาลดความอยากอาหาร (appetite suppressant) และจะเป็นการได้รับยานี้เป็นครั้งแรก ดังนั้นเพื่อศึกษาความสัมพันธ์ของการเกิดปัญหาดังกล่าว จึงมีการจัดทำการศึกษาแบบ case-control study โดยกลุ่มผู้ป่วย (case) เป็นผู้ป่วยทั้งเพศชายและหญิงมีอายุระหว่าง 18-49 ปี ที่มาโรงพยาบาลเนื่องจาก subarachnoid hemorrhage หรือ intracerebral hemorrhage โดยที่ไม่เคยมีประวัติการเกิดโรคเส้นเลือดทางสมอง (stroke) มาก่อน และเป็นผู้ป่วยที่สามารถให้ข้อมูลโดยการให้สัมภาษณ์ภายใน 30 วันหลังจากเริ่มมีอาการ โดยจะเป็น case ที่ถูกเลือกจากโรงพยาบาลใน 4 ภูมิภาค ของสหรัฐอเมริกา วิธีการเลือกกลุ่มผู้ป่วย (case) ทำโดยการสุ่มตัวอย่างทางโทรศัพท์ (random digit dialing) ให้ได้อัตราส่วนของประชากรกลุ่มศึกษาต่อกลุ่มควบคุม (control) เป็น 2:1 โดยมีอายุ เพศ และ เชื้อชาติ รวมทั้งมีเบอร์โทรศัพท์ที่สามารถติดต่อได้เหมือนกัน ทั้ง 2กลุ่มจะถูกสอบถามประวัติการเจ็บป่วย การดูแลสุขภาพ และ ประวัติการใช้ยา หลังจากนั้นจะมีการแบ่งกลุ่มที่ได้รับองค์ประกอบเสี่ยงคือ PPA หากมีอาการเลือดออกในสมองภายใน 3 วันหลังการใช้ยา และกลุ่มควบคุมจะเป็นกลุ่มที่ถูกสอบถามในวันเดียวกัน จากนั้นทำการศึกษาเชิงวิเคราะห์แบบ cohort study โดยการ เก็บข้อมูลจาก case 702 ราย และ control 1,376 ราย โดยกลุ่ม control มีเพศเหมือนกลุ่ม case 100%, มีอายุเท่ากัน 99%, และ มีเชื้อชาติเหมือนกัน 96% ผลจากการศึกษาครั้งนี้พบว่า มีความสัมพันธ์ดังนี้คือ

  1. ความสัมพันธ์ของการเกิด HS กับการใช้ PPA ภายใน 3 วัน มีค่า odds ratio = 1.49 (LCL = 0.93, p = 0.084)
  2. ความสัมพันธ์ของการเกิด HS กับการใช้ PPA ที่มีอยู่ใน ตำรับยาบรรเทาหวัด-แก้ไอ ภายใน 3 วัน มีค่า odds ratio = 1.23 (LCL = 0.75, p = 0.245)
  3. ความสัมพันธ์ของการเกิด HS กับการใช้ PPA ที่มีอยู่ใน ตำรับยา appetite suppressants ภายใน 3 วัน มีค่า odds ratio = 15.92 (LCL = 2.04, p = 0.013)
  4. ความสัมพันธ์ของการเกิด HS กับการใช้ PPA ที่มีอยู่ใน ตำรับยา appetite suppressant ภายใน 3 วันเฉพาะในกรณีผู้ป่วย หญิง มีค่า odds ratio = 16.58 (LCL = 2.22, p = 0.011)
  5. ความสัมพันธ์ของการเกิด HS กับการใช้ PPA เป็นครั้งแรก ในผู้ป่วยหญิง มีค่า odds ratio = 3.13 (LCL = 1.05, p = 0.042)
สรุป จากข้อมูลดังกล่าวได้ว่า PPA สามารถเพิ่มความเสี่ยงใน การเกิด HS ได้
 
เอกสารประกอบการเรียบเรียง
  1. OTCOM/DLIS. Phenylpropanolamine (PPA) Information Page. [online] FDA/Center for Drug Evaluation and Research. Available from: URL:http://www.fda.gov/cder/drug/infopage/ppa/default.htm. Last Updated: November 15, 2000