Ramathibodi Poison Center  

กำหนดการใช้และแนวทางปฏิบัติในการให้ผงถ่านกัมมันต์แบบซ้ำๆ ในการรักษาเมื่อมีผู้ป่วยได้รับพิษแบบเฉียบพลัน

 

Bulletin (July - September 2000 Vol.8 No.3)

  กำหนดการใช้และแนวทางปฏิบัติในการให้ผงถ่านกัมมันต์แบบซ้ำๆ ในการรักษาเมื่อมีผู้ป่วยได้รับพิษแบบเฉียบพลัน

 


American Academy of Clinical Toxicology; European Association of Poisons Centers and Clinical Toxicolo- gists. Clin Toxicol 1999;37(6):731-751.
ความหมายของการให้ผงถ่านกัมมันต์แบบซ้ำๆ (multi-dose activated charcoal, MDAC) คือ การให้ผงถ่านกัมมันต์ทางปากมากกว่า 2 ครั้งเพื่อเพิ่มการขจัดยาหรือสารพิษออกจากร่างกาย แม้ว่าจะมีข้อมูลการศึกษาทางห้องปฏิบัติการมากมายที่บ่งชี้ว่า การให้ MDAC ช่วยเพิ่ม clearance ของยาบางชนิด แต่มีการศึกษาแบบ controlled clinical trials ที่ยืนยันประสิทธิภาพเพียงเล็กน้อยเท่านั้น
กำหนดการใช้ MDAC นี้ได้จากการรวบรวมข้อมูลทั้งการศึกษาทางคลินิกและทางห้องปฏิบัติการ โดยแนะนำให้ใช้ในผู้ป่วยที่ได้รับพิษจากยาต่อไปนี้: carbamazepine, dapsone, phenobarbital, quinine หรือ theophylline ในผู้ใหญ่ขนาดยาที่ให้ไม่น้อยกว่า 12.5 กรัม/ชั่วโมงหลังจากการให้ครั้งแรกในขนาด 50-100 กรัม แต่ยาระบายไม่จำเป็นต้องให้ตามทุกครั้งหลังจากให้ผงถ่านกัมมันต์ สำหรับข้อห้ามในการให้ MDAC คือ ในผู้ป่วยที่ไม่มีการป้องกันระบบทางเดินหายใจที่ดี, มีลำไส้อุดตัน หรือมีกระเพาะอาหารทะลุ ส่วนภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้แก่ ท้องผูก, ลำไส้อุดตัน และ การสำลัก