Physostigmine

Physostigmine

   ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา

     ออกฤทธิ์โดยการยับยั้งการทำงานของ acetylcholinesterase enzyme เป็นผลให้มีปริมาณ acetylcholine ไปสะสมและไปกระตุ้น muscarinic และ nicotinic receptor มากขึ้น physostigmine ผ่านเข้าสมองได้ จึงสามารถออกฤทธิ์ในระบบประสาทส่วนกลาง โดยทั่วไปออกฤทธิ์ในเวลา 3-8 นาที หลังฉีดยา และ อยู่ได้นาน 30-60 นาที half-life ประมาณ 15-40 นาที

   ข้อบ่งใช้

   รักษาภาวะที่ได้รับยาประเภท anticholinergic เกินขนาด เช่น ยากลุ่ม atropine หรือเห็ดบางชนิด จนเกิดอาการของ anticholinergic ที่รุนแรง ได้แก่ กระสับกระส่าย เพ้อคลั่ง หัวใจเต้นเร็ว ตัวร้อนจัด แต่ไม่มีเหงื่อออก

   ข้อห้ามใช้

1. ห้ามใช้ในกรณีได้รับยา cyclic antidepressant เกินขนาด เพราะจะทำให้การนำ ไฟฟ้าในหัวใจผิดปกติ หัวใจเต้นช้า หรือหยุดเต้น และทำให้ชักได้
2. ห้ามใช้ร่วมกับ succinylcholine, decamethonium หรือ neuromuscular blocker ตัวอื่น

   อาการไม่พึงประสงค์

1. หัวใจเต้นช้า หัวใจหยุดเต้น
2. ชัก
3. คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย
4. หลอดลมตีบ มีเสมหะมาก
5. Fasciculations, กล้ามเนื้ออ่อนแรง

   ปฏิกิริยาต่อยาอื่น

1. เสริมฤทธิ์กับยากลุ่ม neuromuscular blocking agent เช่น succinylcholine, decamethonium
2. เสริมฤทธิ์ยากลุ่ม cyclic antidepressant ในการกดการ เต้นของหัวใจ

   ขนาดและวิธีใช้

     ในผู้ใหญ่ให้ 0.5-2 mg ทางเส้นเลือดดำช้าๆ เด็กให้ 0.02 mg/kg IV ช้าๆ สามารถซ้ำได้ทุก 20-30 นาที ถ้าให้ physostigmine มากเกินไป ใช้ atropine แก้ฤทธิ์

   ขนาดและวิธีใช้

     Physostigmine salicylate 1 mg/ml, 2 ml/ampule