Naloxone
ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
เป็นยาต้านฤทธิ์สารประเภท opioids โดยเป็น competitive inhibitor แย่งจับที่ opiate receptor แต่การ จับของ naloxone กับ receptor ไม่มีฤทธิ์ลดอาการปวดและไม่กดการหายใจที่ศูนย์ควบคุมการหายใจ naloxone จะแสดงฤทธิ์ต่อต้านฤทธิ์ของสารจำพวกฝิ่นภายใน 1-2 นาที หลังฉีดเข้าเส้นและมีฤทธิ์อยู่ได้ 1-4 ชั่วโมง โดยมี half-life ในเลือดประมาณ 60 นาที
ข้อบ่งใช้
-
แก้การกดการหายใจจากการได้รับสารเสพติด หรือ opiates เกินขนาด
-
ทดสอบเพื่อวินิจฉัยแยกโรคผู้ป่วย coma ว่ามีสาเหตุจากยาเสพติด หรือยาแก้ปวด opiates อื่นๆ
ข้อห้ามใช้
ผู้ที่มีประวัติแพ้ naloxone
อาการไม่พึงประสงค์
-
ผู้ป่วยที่ติดยาเสพติดประเภท opiates จะเกิดอาการขาดยา
-
น้ำท่วมปอด (pulmonary edema) หรือหัวใจเต้นผิดจังหวะ (ventricular fibrillation)
-
กระสับกระส่าย ความดันโลหิตสูง หัวใจเต้นผิดจังหวะ ตามหลังการแก้ฤทธิ์ของ opiate ถ้าผู้ป่วยได้รับยากระตุ้นระบบประสาทหรือ catecholamines มาก่อน
ปฏิกิริยาต่อยาอื่น
ยับยั้งฤทธิ์แก้ปวดของยากลุ่ม opioid
ขนาดและวิธีใช้
ไม่ควรฉีดเข้ากล้าม เนื่องจากการดูดซึมไม่สมบูรณ์และไม่แน่นอน
-
ผู้ป่วย coma จากสาร opioid
-
ฉีดขนาด 0.4-2 mg ทางหลอดเลือดดำและซ้ำทุก 2-3 นาที ถ้าผู้ป่วยยังไม่รู้สึกตัวหลังให้ยาไปแล้วรวม 10 mg แสดงว่าอาจไม่ใช่ภาวะเป็นพิษจาก opioid
-
กรณี opioid ที่มี half-life ยาว เช่น methadone, propoxyphene การแก้ฤทธิ์ต้องให้ซ้ำทุก 1-4 ชั่วโมง
-
Infusion กรณีต้องการให้ยาต่อเนื่องควรให้ 0.4-0.8 mg/hr ผสมใน 5% dextrose ปรับขนาดยาตามอาการแสดงของผู้ป่วย
รูปแบบของยา
Naloxone HCI (Narcan) 0.02 mg/ml (2 ml/amp) สำหรับ ฉีดหรือ 0.4 mg/ml (1 ml/amp) สำหรับฉีด