|
คุณแดง: คุณหมอคะ มะเร็งนรีเวชกับมะเร็งอวัยวะสืบพันธ์สตรีนี่อย่างเดียวกันหรือเปล่าคะ แล้วมันเป็นที่อวัยวะไหนบ้าง คุณหมอ: คุณแดงคะ มะเร็งทั้งสองประเภทเป็นอันเดียวกันล่ะค่ะ อวัยวะสืบพันธ์สตรี จากผิวนอกเข้าไปในร่างกาย ได้แก่ ตั้งแต่ปากช่องคลอด ช่องคลอด ปากมดลูก เยื่อบุโพรงมดลูก ตัวมดลูก รังไข่ และท่อนำไข่ นับได้ 7 อวัยวะเข้าไปแล้วทุกอวัยวะที่กล่าวมานี้มีโอกาสเป็นมะเร็งได้หมด บวกกับมะเร็งเนื้อรกเข้าไปอีกอย่าง เป็น 8 ชนิด นะคะ
คุณแดง: มะเร็งนรีเวชนี่เป็นกันเยอะไหมคะ และชนิดไหนเป็นเยอะที่สุด แล้วมะเร็งที่พบมากที่สุดในผู้หญิงคือ มะเร็งอะไรคะ คุณหมอ: โอ้โห! คุณแดงยิงคำถามหมอเป็นชุดเลย เอาเป็นว่า จากสถิติของทั่วโลกมะเร็งเต้านมเป็นมะเร็งที่พบบ่อยที่สุดในผู้หญิง รองลงมาเป็นมะเร็งปากมดลูก สำหรับสถิติในประเทศไทย แต่ก่อนแต่ไรมามะเร็งปากมดลูกเป็นอันดับหนึ่ง เพิ่งจะตกอันดับไปแพ้มะเร็งเต้านมเมื่อปีสองปีนี้เองค่ะ ซึ่งนับว่าเป็นเรื่องดี เพราะแสดงว่าการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกของไทยได้ผล แต่ถ้านับเฉพาะมะเร็งหรือในไทยแล้วมะเร็งปากมดลูกก็ยังเป็นอันดับหนึ่งตามมาด้วยมะเร็งรังไข่ มะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก มะเร็งเนื้อรก มะเร็งตัวมดลูก และมะเร็งปากช่องคลอดตามลำดับ ส่วนมะเร็งท่อนำไข่ และมะเร็งช่องคลอดพบได้น้อยมาก คุณแดง: แล้วมะเร็งเกิดขึ้นมาได้ยังไง และแตกต่างจากเนื้อเยื่อธรรมดาของร่างกายยังไงคะ คุณหมอ: มะเร็งเป็นเนื้อเยื่อของร่างกายที่เปลี่ยนแปลงไปเป็นเนื้องอกชนิดร้าย เนื้อเยื่อปกติของร่างกายจะเติบโตแบบพอดีๆ ไม่มากไม่น้อยเกินไป แต่เมื่อเกิดความผิดปกติในการควบคุมการเติบโต ทำให้เนื้อเยื่อปกติกลายเป็นเนื้องอก ซึ่งแบ่งเป็นเนื้องอกธรรมดา และเนื้องอกชนิดร้ายหรือมะเร็ง เนื้องอกธรรมดาโต แต่จะไม่ลุกลามหรือแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น ส่วนเนื้องอกชนิดร้ายหรือมะเร็ง มีความสามารถในการลุกลาม และแพร่กระจายไปได้ทั่ว ยังมีอีกชนิดที่เราเรียกว่าเนื้องอกชนิดกึ่งดีกึ่งร้าย มีคุณสมบัติกึ่งๆ คือ ลุกลามและแพร่กระจายได้บ้างแต่ไม่รุนแรงมาก การวินิจฉัยที่แน่นอนต้องได้จากผลชิ้นเนื้อค่ะ ส่วนสาเหตุของมะเร็งบางอย่างก็ทราบแน่ชัดแล้วในปัจจุบัน เช่นมะเร็งปากมดลูก เกิดจากเชื้อไวรัสเอชพีวี เข้าไปทำให้เนื้อเยื่อของปากมดลูกเปลี่ยนแปลงเป็นระยะก่อนมะเร็งและมะเร็งปากมดลูกในที่สุด ส่วนมะเร็งชนิดอื่น ยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด แต่เกิดจากหลายปัจจัยร่วมกัน เช่น กรรมพันธุ์ อาหารหรือสารที่รับประทานหรือได้เข้าไปในร่างกาย เช่น บุหรี่ อายุที่มากขึ้น เป็นต้นค่ะ(HPV, human papilloma virus) คุณแดง: คุณหมอคะ แล้วเราจะมีวิธีปฏิบัติตัวอย่างไรให้ห่างไกลจากมะเร็ง คุณหมอ: กล่าวรวมๆ คือ รักษาสุขภาพทั้งร่างกาย และจิตใจให้ดี หลีกเลี่ยงสารก่อมะเร็ง เช่น ไม่สูบบุหรี่ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ ตรวจเช็คร่างกาย ตรวจภายในประจำปี เอาใจใส่สังเกตตัวเอง ถ้าหากมีอาการผิดปกติไปก็อย่านิ่งนอนใจ ให้รีบไปพบแพทย์ค่ะ หากปฏิบัติได้ตามนี้ก็จะป้องกันมะเร็งบางอย่างได้ สำหรับมะเร็งที่ยังป้องกันไม่ได้ก็จะตรวจพบเสียแต่ระยะเริ่มแรก ทำให้การรักษาได้ผลดีจนอาจหายจากโรคได้
รองศาสตราจารย์แพทย์หญิงสฤกพรรณ วิไลลักษณ์ |