สมอง อวัยวะที่เป็นส่วนสำคัญอย่างมากเปรียบเสมือนเครื่องมือสั่งการส่วนต่าง ๆ ของร่างกายให้ร่างกายทำงานได้อย่างปกติ แต่เมื่อมีการอักเสบของ เยื่อหุ้มสมอง ถึงเนื้อสมองเกิดขึ้นจึงนับว่าเป็นอันตรายที่ทำให้เกิด เยื่อหุ้มสมองอักเสบ ที่ต้องได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที เนื่องจากอาจส่งผลต่อชีวิตหรือทำให้เกิดทุพพลภาพได้

เยื่อหุ้มสมองอักเสบ

เกิดจากการอักเสบของเยื่อหุ้มสมองที่ห่อหุ้มรอบสมองรวมไปถึงไขสันหลัง ส่วนใหญ่มักเกิดได้จากหลายสาเหตุ โดยอาจเกิดจากการติดเชื้อไวรัส แบคทีเรีย และเชื้อรา นอกจากนี้ยังมีสาเหตุอื่น ๆ ที่ไม่ได้เกิดจากการติดเชื้อได้ เช่น สารเคมี มะเร็ง การบาดเจ็บที่ศีรษะ ซึ่งผู้ป่วยจำเป็นต้องได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วน เพราะฉะนั้นการศึกษาเรื่องของโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบจึงเป็นเรื่องที่สำคัญ สามารถศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ – เยื่อหุ้มสมองอักเสบ รู้ไว ปลอดภัยกว่า

ปัจจัยเสี่ยงโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ

• เด็กเล็กและผู้สูงอายุผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง ได้แก่  ผู้ป่วยโรคเอดส์ ผู้ป่วยที่ต้องกินยากดภูมิคุ้มกัน ผู้ที่ถูกตัดม้าม
• ไม่ได้รับการฉีดวัคซีนป้องกัน 
• มีน้ำไขสันหลังรั่วจากฐานกะโหลกศีรษะแตก

อาการ เยื่อหุ้มสมองอักเสบ

อาการของผู้ป่วยที่มีเยื่อหุ้มสมองอักเสบมีดังต่อไปนี้

• ไข้สูงเฉียบพลัน
• คอแข็ง
• ปวดศีรษะอย่างรุนแรง
• อาเจียน
• ชัก
• สับสน มึน และหมดสติ
• เบื่ออาหาร

การวินิจฉัยโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ

แพทย์จะทำการซักประวัติ ตรวจร่างกายทั่วไปรวมถึงระบบประสาท นอกจากนี้ยังอาศัยการตรวจทางห้องปฏิบัติการเพื่อการวินิจฉัยโรค เยื่อหุ้มสมองอักเสบ  ดังนี้

• การตรวจทางห้องปฏิบัติการ

• • ตรวจเลือด เพื่อนำไปเพาะเชื้อก่อโรคของ เยื่อหุ้มสมองอักเสบ 

• • เจาะน้ำไขสันหลัง แพทย์จะดำเนินการเจาะน้ำไขสันหลังไปตรวจเพื่อประเมินปริมาณเม็ดเลือดขาว ชนิดของเม็ดเลือดขาว ระดับน้ำตาลและโปรตีน รวมถึงการสืบค้นทางห้องปฏิบัตการเพื่อหาเชื้อก่อโรค ซึ่งเป็นวิธีที่มีความแม่นยำมากที่สุดในการวินิจฉัยโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ

• การตรวจภาพรังสีสมอง

• เอกซเรย์คอมพิวเตอร์หรือตรวจด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า เป็นการถ่ายภาพสมองที่อาจพบการอักเสบของเยื้อหุ้มสมองหรือรอยโรคในเนื้อสมอง

วิธีการรักษา เยื่อหุ้มสมองอักเสบ

• กรณีเกิดเยื้อหุ้มสมองอักเสบจากการติดเชื้อจะต้องได้รับการรักษาทันทีซึ่งแพทย์จะเริ่มยาปฏิชีวนะ ยาฆ่าเชื้อรา หรือยาต้านไวรัสเข้าทางหลอดเลือดดำตามเชื้อก่อโรค และให้การรักษาแบบประคับประคองในช่วงที่มีอาการ และติดตามอาการทางระบบประสาทอย่างใกล้ชิด
• แพทย์จะแนะนำให้ผู้ป่วยนอนพักรักษาตัวในโรงพยาบาลเพื่อรับการรักษาและติดตามอาการอย่างใกล้ชิด

ข้อมูลจาก

รศ. นพ.จักรพงษ์ บรูมินเหนทร์ 

สาขาวิชาโรคติดเชื้อ

ภาควิชาอายุรศาสตร์ 

คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี

มหาวิทยาลัยมหิดล

อย่าลืมกดติดตามช่อง Rama Channel ที่น่าสนใจอีกมากมายได้ที่ 

Website Ramathibodi: https://www.rama.mahidol.ac.th/

Youtube: https://www.youtube.com/RamachannelTV

Facebook : https://www.facebook.com/ramachannel

Line: https://page.line.me/ramathibodi

Tiktok: https://www.tiktok.com/@ramachanneltv