1. การพักฟื้นหลังการผ่าตัด
- พักผ่อนให้เพียงพอ: ผู้ป่วยควรพักผ่อนในช่วง 1-2 สัปดาห์แรก หลีกเลี่ยงการทำกิจกรรมหนัก และพักฟื้นร่างกายให้เต็มที่
- หลีกเลี่ยงการยกของหนัก: ห้ามยกของหนักหรือทำกิจกรรมที่ใช้แรงมากเป็นเวลา 4-6 สัปดาห์ เพื่อป้องกันการเพิ่มความดันในสมองและบริเวณที่ผ่าตัด
- หลีกเลี่ยงการก้มศีรษะต่ำ: ควรหลีกเลี่ยงการก้มศีรษะต่ำเพื่อป้องกันไม่ให้น้ำหล่อเลี้ยงสมอง(CSF)ไหลออกจากบริเวณผ่าตัดออกมาทางจมูกได้ นำไปสู่การติดเชื้อในอนาคต
- หลีกเลี่ยงการเดินทางด้วยอากาศยาน: งดเว้นเป็นเวลา 14 วันหลังผ่าตัด เนื่องจากอาจมีอากาศตกค้างในศีรษะขยายตัวกดเบียดสมองได้
2. การดูแลบริเวณจมูก
- รักษาความสะอาดของโพรงจมูก: หลังการผ่าตัดจะมีแผ่นฟองน้ำหรือวัสดุพิเศษปิดอยู่ในจมูก แพทย์จะนัดหมายให้คุณกลับมาเอาออกตามเวลาที่กำหนด อย่าพยายามเอาออกเอง
- หลีกเลี่ยงการสั่งน้ำมูก: หลังผ่าตัด ห้ามสั่งน้ำมูกอย่างแรง เพราะอาจทำให้แผลในโพรงจมูกที่แพทย์ทำการอุดซ่อมไว้เปิดออก และมีน้ำหล่อเลี้ยงสมองไหลออกมาได้
- ใช้น้ำเกลือล้างจมูก: คุณอาจต้องใช้น้ำเกลือเพื่อล้างจมูกทุกวันเป็นเวลา 3 เดือน ตามคำแนะนำของแพทย์ (มีคลิปวิดีโอสอน) และ เพื่อลดการสะสมของคราบเลือดและสารคัดหลั่ง
3. อาการที่ควรสังเกต
- เลือดออกจากจมูก: เลือดออกเล็กน้อยจากจมูกเป็นเรื่องปกติในช่วง 1-2 วันแรกหลังการผ่าตัด แต่หากมีเลือดออกมากหรือนานเกินไป ให้รีบติดต่อแพทย์ทันที
- ปวดหัว: อาการปวดหัวเล็กน้อยเป็นเรื่องปกติ แพทย์จะจ่ายยาแก้ปวดให้ แต่หากปวดรุนแรงหรือมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น คลื่นไส้ หรืออาเจียน ควรรีบพบแพทย์
- มีน้ำใสไหลออกจากจมูก: หากมีน้ำใส ๆ ไหลออกจากจมูก อาจเป็นสัญญาณของการรั่วของน้ำหล่อเลี้ยงสมอง (CSF) ให้รีบติดต่อแพทย์ทันที
4. การทานยาและติดตามอาการ
- ทานยาตามที่แพทย์สั่ง: ทานยาปฏิชีวนะและยาแก้อักเสบตามคำสั่งแพทย์เพื่อป้องกันการติดเชื้อ หากมียาแก้ปวดให้ใช้ตามคำแนะนำ
- การนัดติดตาม: แพทย์จะนัดติดตามผลการรักษาหลังผ่าตัด โดยเฉพาะเพื่อดูผลการผ่าตัดและตรวจระดับฮอร์โมนของต่อมใต้สมองที่อาจมีการเปลี่ยนแปลง
5. การฟื้นฟูและการกลับไปทำกิจวัตรประจำวัน
- เริ่มทำกิจกรรมเบาๆ: หลังจากผ่านช่วงพักฟื้นในช่วงแรก ผู้ป่วยสามารถเริ่มทำกิจกรรมเบาๆ เช่น การเดิน หรือทำงานที่ไม่ใช้แรงมากได้ แต่ควรหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ทำให้เหนื่อยหรือมีแรงกดดันในศีรษะ
- หลีกเลี่ยงการขับรถในช่วงแรก: หากคุณรู้สึกมึนงงหรือมีปัญหาเกี่ยวกับการมองเห็นหลังการผ่าตัด ให้หลีกเลี่ยงการขับรถจนกว่าคุณจะรู้สึกดีขึ้นและได้รับอนุญาตจากแพทย์
6. การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน
การผ่าตัดเนื้องอกต่อมใต้สมองอาจส่งผลต่อการทำงานของต่อมใต้สมอง ซึ่งส่งผลต่อระดับฮอร์โมนในร่างกาย ดังนั้นผู้ป่วยควรติดตามการตรวจระดับฮอร์โมนอย่างสม่ำเสมอ และปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด
หากคุณมีคำถามหรือกังวลเกี่ยวกับอาการหลังผ่าตัด อย่าลังเลที่จะติดต่อโรงพยาบาลหรือแพทย์ผู้ดูแลของคุณ