จากการถอดรหัสพันธุกรรมไวรัสไข้หวัดนก H5N1 ทั้งจีโนมที่เผยแพร่ในฐานข้อมูลโลกเช่น จีเสส (GISAID) และ NCBI ในช่วงเดือนมิถุนายน 2567 ที่ผ่านมาทำให้นักวิทยาศาสตร์ทั่วโลกพบการเปลี่ยนแปลงทางพันธุกรรมที่น่ากังวลในตำแหน่ง 631 ของโปรตีน “PB2” ของไวรัส ซึ่งกรดอะมิโน “เมไทโอนีน” ถูกแทนที่ด้วย “ลิวซีน” (M631L) ส่งผลให้ไวรัสเพิ่มความสามารถอย่างมีนัยสำคัญในการเพิ่มจำนวนภายในเซลล์ติดเชื้อได้อย่างรวดเร็ว และสามารถติดเชื้อในสัตว์หลากหลายสายพันธุ์ ไม่ว่า จะเป็นใน นก วัว และมนุษย์ นำไปสู่ความเสี่ยงที่สูงขึ้นต่อการระบาดในวงกว้างและผลกระทบต่อสุขภาพของทั้งมนุษย์และสัตว์ การค้นพบนี้เน้นย้ำถึงความสำคัญของการเฝ้าระวังการกลายพันธุ์ของไวรัสและการพัฒนามาตรการป้องกันที่มีประสิทธิภาพเพื่อรับมือกับภัยคุกคามที่อาจเกิดขึ้นในอนาคตอันใกล้
PB2 เป็นโปรตีนสำคัญในกลุ่มเอนไซม์โพลีเมอเรสของไวรัสไข้หวัดใหญ่ ทำหน้าที่จำลองและถอดรหัสสารพันธุกรรมไวรัส การกลายพันธุ์ M631L ใน PB2 ส่งเสริมให้ไวรัส H5N1 ปรับตัวและแพร่กระจายในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมได้ดียิ่งขึ้น
ผลกระทบที่สำคัญของการกลายพันธุ์นี้ ได้แก่ การเพิ่มประสิทธิภาพการทวีจำนวนในเซลล์สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม การปรับปรุงการทำงานร่วมกับปัจจัยของโฮสต์ (อาทิ โปรตีน ANP32) และการเสริมความเสถียรของกลุ่มเอนไซม์โพลีเมอเรสในอุณหภูมิสูง (สัตว์เลือดอุ่น) นอกจากนี้ ยังอาจเพิ่มศักยภาพในการแพร่เชื้อ
การกลายพันธุ์ PB2 M631L อาจส่งผลต่อความสามารถในการปรับตัวเข้ากับมนุษย์ ประสิทธิภาพของวัคซีนและยาต้านไวรัส ตลอดจนเพิ่มความเสี่ยงของการระบาดในวงกว้าง (Pandemic)
การทำความเข้าใจผลกระทบของการกลายพันธุ์นี้มีความสำคัญอย่างยิ่งยวดต่อการประเมินความเสี่ยง การพัฒนากลยุทธ์ป้องกัน และการเตรียมความพร้อมรับมือกับไวรัสไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต
ข้อมูลเพิ่มเติม https://shorturl.at/AvCZx
