อาการ ท้องแข็ง หรือ เจ็บครรภ์
อาการ ท้องแข็ง เกิดจากการบีบตัวของมดลูก เกิดขึ้นได้เสมอในระหว่างตั้งครรภ์ ความสำคัญคือต้องแยกให้ได้ว่าเป็นเพียงการ เจ็บครรภ์ เตือนหรือเจ็บครรภ์จริง โดยมีสาเหตุและลักษณะดังต่อไปนี้
1. เจ็บครรภ์เตือน
สาเหตุ
- ทารกดิ้นแรง, คุณแม่ทำงานหรือเดินมาก
- มดลูกหดรัดตัวตามปกติระหว่างตั้งครรภ์ (Braxton Hick Contraction)
อาการ
- อาการ เจ็บครรภ์ เกิดขึ้นได้ไม่สม่ำเสมอ มักปวดแค่บริเวณท้องน้อย
- ระยะห่างของอาการไม่ถี่ขึ้น อาจเป็นทุก 15-20 นาที
- ความรุนแรงของอาการเท่า ๆ เดิม ไม่แรงมากขึ้น
- ไม่มีอาการอื่น ๆ เช่น มูก หรือ มูกปนเลือดไหลจากช่องคลอด
- อาการสามารถทุเลาหรือหายได้เองหลังนอนพัก หรือทานยาแก้ปวด
- การเจ็บครรภ์เตือนจะไม่ทำให้ปากมดลูกเปิดขยาย ซึ่งสามารถตรวจได้โดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
2. เจ็บครรภ์จริง
สาเหตุ
- มดลูกหดรัดตัวเพื่อเข้าสู่ระยะคลอด
อาการ
- อาการ เจ็บครรภ์ เกิดขึ้นสม่ำเสมอ อาจปวดหลังใกล้บั้นเอวร้าวมาบริเวณหน้าท้องได้
- ระยะห่างของอาการถี่ขึ้น เช่น จากทุก 15 นาที เป็นทุก ๆ 5-10 นาที
- ความรุนแรงของอาการเพิ่มมากขึ้น เช่น จากเจ็บ 15-20 วินาที เป็นเจ็บนาน 45-50 วินาที
- มีมูก หรือ มูกปนเลือดไหลออกจากช่องคลอด
- อาการเจ็บครรภ์มักไม่หายไป แม้นอนพักหรือทานยาแก้ปวด
- เมื่อแพทย์ตรวจภายในจะพบว่าปากมดลูกมีการเปิดขยายและคอมดลูกมีความบางลง
- เมื่อมีอาการเช่นนี้ควรรีบไปพบแพทย์
การดูแลเมื่อมีอาการ ท้องแข็ง ขณะตั้งครรภ์
- นั่งหรือนอนพักนิ่ง ๆ ซักระยะ
- สังเกตลักษณะอาการให้ดีว่าเป็นการเจ็บครรภ์แบบใด
- หากอาการเจ็บไม่หายไปและมีแนวโน้มปวดถี่ขึ้นรุนแรงขึ้น ให้รีบไปพบแพทย์
- หากคุณแม่ไม่แน่ใจ หรือ มีอาการอื่น ๆ เช่น น้ำเดิน ทารกดิ้นน้อยลง แม้ไม่มีอาการท้องแข็งก็ควรไปพบแพทย์ทันทีเช่นกัน
คำแนะนำ ระวังการเกิดอุบัติเหตุ ลดกิจกรรมที่ต้องออกแรงมาก เช่น ทำงานหนัก, ยกของหนัก ทั้งนี้คุณแม่สามารถออกกำลังกายตามความเหมาะสมได้ ถ้าไม่มีข้อห้ามทางการแพทย์
อ่านข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ >>> สัญญานอันตรายที่แม่ตั้งครรภ์ต้องรีบไปพบแพทย์
ข้อมูลโดย
อ. พญ.วิรดา ดุลยพัชร์
ภาควิชาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี
มหาวิทยาลัยมหิดล
บริการด้านอื่น ๆ ของคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี
Website: https://www.rama.mahidol.ac.th/ramachannel/
Website Ramathibodi: https://www.rama.mahidol.ac.th/
Facebook: https://www.facebook.com/ramachannel
Line: https://page.line.me/ramathibodi