มะเร็งปากมดลูก เป็นโรคที่สามารถรักษาได้หลากหลายวิธี ทั้งการผ่าตัด เคมีบำบัด และการใส่แร่ โดยวิธีการใส่แร่เป็นอีกหนึ่งวิธีที่ได้ผลการรักษาที่ดี จึงเป็นที่นิยมในระดับหนึ่ง วิธีการคือนำเม็ดแร่ที่เป็นแหล่งกำเนิดของรังสี ใส่เข้าไปในร่างกายคนไข้ บริเวณที่ใกล้กับเซลล์มะเร็ง เพื่อให้รังสีทำลายเซลล์มะเร็งให้ตายลง อาจใช้ร่วมกับวิธีการรักษาอื่น เช่นการฉายแสง หรือการผ่าตัด

การใส่แร่ใช้บ่อยกับ

• มะเร็งปากมดลูก
• มะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก
• มะเร็งต่อมลูกหมาก

รู้จักกับการใส่แร่

นำเม็ดแร่ที่เป็นแหล่งกำเนินของรังสีใส่เข้าไปในร่างกายคนไข้ บริเวณที่ใกล้กับเซลล์มะเร็งเพื่อให้รังสีทำลายมะเร็ง

ประเภทการใส่แร่

• แบบถาวร ใส่เข้าไปในร่างกายคนไข้ตลอดชีวิต เมื่อถึงจุดหนึ่งปริมาณรังสีจะน้อยมากและปลอดภัย
• แบบชั่วคราว ใส่เข้าไปในร่างกาย 5-10 นาที แล้วนัดให้คนไข้กลับมาใส่ครั้งต่อไป เม็ดแร่มีการแผ่รังสีปริมาณสูง

**มะเร็งปากมดลูกมักใส่แร่แบบชั่วคราว

ข้อจำกัด เม็ดแร่จะแผ่รังสีไม่กว้างมาก จึงเหมาะกับก้อนมะเร็งขนาดเล็ก หากก้อนมะเร็งมีขนาดใหญ่หรือลุกลาม อาจทำการฉายรังสีให้ก้อนเล็กลงก่อนแล้วจึงทำการใส่แร่

ขั้นตอนการใส่แร่รักษามะเร็งปากมดลูก

1. ใส่อุปกรณ์ทางช่องคลอด พร้อมกับฉีดยาบรรเทาปวดให้คนไข้
2. คนไข้เอกซเรย์พร้อมอุปกรณ์
3. แพทย์วางแผนการรักษา
4. นำคนไข้เข้าสู่ห้องที่มีเม็ดแร่เชื่อมต่อกับหุ่นยนต์
5. นำเม็ดแร่วิ่งเข้าสู่คนไข้ 5-10 นาที เม็ดแร่จะวิ่งกลับมาที่หุ่นยนต์
6. นำอุปกรณ์ออกจากช่องคลอดของผู้ป่วย

**จะใส่แร่ 1-2 ครั้ง/วัน 1-2 ครั้ง/สัปดาห์ รวม 2-5 ครั้ง

การดูแลหลังรักษาด้วยวิธีใส่แร่

• ใส่ผ้าอนามัยไว้ก่อน เพราะอาจมีเลือดไหลหลังถอดอุปกรณ์
• รับประทานอาหารสุกสะอาด ครบ 5 หมู่ หลีกเลี่ยงอาหารรสจัดหรือที่เสี่ยงทำให้ท้องเสีย
• ดื่มน้ำวันละ 8 แก้ว
• ทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ ด้วยสบู่อ่อน ๆ และน้ำสะอาด
• หลีกเลี่ยงการแช่ตัวในแหล่งน้ำที่ไม่สะอาด ป้องกันการติดเชื้อ

ข้อมูลจาก
อ. นพ.รวี เรืองกาญจนเศรษฐ์
ภาควิชารังสีวิทยา
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี
มหาวิทยาลัยมหิดล