หลายครั้งเรื่องราวของการเห็นผี ภาพหลอน หรือการได้ยินเสียงแว่วของผู้คนในปัจจุบันเชื่อว่าเป็นเรื่องราวที่เหนือธรรมชาติ แต่ในทางการแพทย์มองว่าอาจเกิดจากความผิดปกติทางด้านร่างกายและจิตใจ หรือที่เรียกว่า อาการหลอน

อาการหลอน คืออะไร

เป็นอาการที่ทำให้ได้ยินเสียง เห็นภาพ รับรู้รสชาติ และเกิดความรู้สึกแม้ว่าในความเป็นจริงไม่ได้มีสิ่งเหล่านี้เกิดขึ้น โดยสามารถแบ่งประเภทได้ดังนี้

• มองเห็นภาพหลอน

อาการที่ทำให้มองเห็นภาพหรือเหตุการณ์ที่ไม่ได้เกิดขึ้นจริง โดยอาจจะเห็นเป็นแสง รูปภาพ หรือคน แบบที่ผู้อื่นไม่สามารถมองเห็นได้

• หูแว่ว

อาการนี้จะได้ยินเสียงที่ดังมาจากภายนอก ส่วนใหญ่มักจะได้ยินเสียงคนกำลังพูดคุยกันหรือเป็นเสียงที่บอกให้ทำบางสิ่งบางอย่าง หรือเป็นการด่าว่า บรรยายการกระทำของบุคคลนั้น ๆ  เป็นต้น

• ประสาทหลอนทางการได้กลิ่น

อาการที่จะได้กลิ่นโดยที่ไม่มีสาเหตุของกลิ่นนั้นจากสภาพแวดล้อม เช่น กลิ่นไหม้ กลิ่นบุหรี่ หรือกลิ่นเหม็นเน่า

• ประสาทหลอนทางการรับรส

อาจรับรู้รสชาติที่ไม่พึงประสงค์ แม้บางครั้งไม่ได้มีการกินหรือดื่มสิ่งใด ๆ

• ประสาทหลอนทางการสัมผัส

ผู้ที่มีอาการนี้จะรู้สึกเหมือนถูกสัมผัสหรืออาจจะมีบางอย่างขยับอยู่ที่ผิวหนังหรือในร่างกาย เช่น รู้สึกเหมือนแมลงไต่บนผิวหนังหรือมีคนมาสัมผัสร่างกาย

สาเหตุของ อาการหลอน

• โรคทางจิตเวช เช่น โรคจิตเภท ซึมเศร้า ไบโพลาร์
• โรคเกี่ยวกับทางระบบประสาท เช่น โรคพาร์กินสัน สมองเสื่อม หรือลมชัก
• การนอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอหรืออดนอนติดต่อกันเป็นเวลานาน
• การใช้ยาบางชนิด
• ยาเสพติดและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์

วิธีการรักษา อาการหลอน

การรักษาสำหรับผู้ป่วยที่มีอาการหลอนจะขึ้นอยู่กับสาเหตุ โดยสามารถแบ่งการรักษาออกได้ ดังนี้

• การรักษาด้วยยา แพทย์อาจมีการใช้ยาเพื่อรักษาตามสาเหตุของอาการดังกล่าว หรือร่วมกับการใช้ยารักษาอาการหลอน
• การให้คำปรึกษาทางสุขภาพจิต แพทย์จะให้ความเข้าใจเรื่องโรค แนวทางการใช้ชีวิตในประจำวันให้แก่ทั้งผู้ป่วยและญาติ และแนะนำแนวทางช่วยให้ผู้ป่วยควบคุมอารมณ์ได้

ภาวะแทรกซ้อนของ อาการหลอน

ผู้ป่วยที่มีอาการหลอนเกิดขึ้นอาจเป็นตัวกระตุ้นที่ก่อให้เกิดความกลัวหรือหวาดระแวง ส่งผลให้มีพฤติกรรมที่อาจเป็นอันตรายได้ซึ่งหากมีสาเหตุมาจากโรคจิตเภทจะทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนได้ ดังนี้

• ฆ่าตัวตาย
• เสี่ยงโรควิตกกังวลหรือโรคย้ำคิดย้ำทำ
• มีภาวะซึมเศร้า
• ส่งผลกระทบต่อการทำงานหรือเรียนหนังสือ
• แยกตัวออกจากสังคม
• มีปัญหาทางสุขภาพ

แม้ว่าอาการหลอนเหล่านี้หลายคนจะเชื่อว่าเป็นเหตุการณ์ที่เหนือธรรมชาติแต่หากมองให้ดีการได้ยินเสียงแว่ว เห็นภาพหลอน อาจเป็นสัญญาณเตือนทางสุขภาพทางด้านร่างกายและจิตใจได้เช่นกัน หากมีอาการเหล่านี้จนส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริงและดำเนินการรักษาต่อไป

ข้อมูลจาก

ผศ. นพ.คมสันต์  เกียรติรุ่งฤทธิ์

ภาควิชาจิตเวชศาสตร์

คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี

มหาวิทยาลัยมหิดล