เลือดกำเดาไหล เป็นภาวะเลือดออกทางโพรงจมูกสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ส่วนด้วยกัน คือ เลือดออกทางจมูกด้านหน้า และเลือดออกทางจมูกด้านหลังโพรงจมูก ซึ่งจะมีอาการรุนแรงมากกว่าเนื่องจากเป็นบริเวณที่มีเส้นเลือดใหญ่ทำให้มี เลือดกำเดา ออกปริมาณมากและอาจทำให้อาเจียนเป็นเลือดได้

สาเหตุ

• สภาพอากาศร้อนจัดทำให้เส้นเลือดบริเวณเยื่อบุโพรงจมูกแห้งและแตกออกเมื่อถูกสัมผัสแรง ๆ
• ได้รับอุบัติเหตุหรือการกระแทกรุนแรงบริเวณจมูก
• ใช้ยาบางใช้ยาบางชนิดไม่ถูกวิธีหรือเป็นเวลานาน เช่น ยาสเตียรอยด์พ่นจมูก เป็นต้น
• ผู้ป่วยที่เคยเป็นไซนัสอักเสบเฉียบพลัน
• การแข็งตัวของเลือดผิดปกติ
• มีสิ่งที่แปลกปลอมเข้าไปในจมูก
• เส้นเลือดฝอยในโพรงจมูกแตกหรือฉีกขาด

เลือดกำเดาไหล แบบไหนต้องพบแพทย์

เลือดกำเดาไหลส่วนใหญ่จะไม่เป็นอันตรายร้ายแรง หากมีเลือดกำเดาไหลออกมามากกว่าปกติ อาจจะเป็นสัญญาณเตือนของโรคร้ายแรงที่ซับซ้อน ส่งผลให้ต้องมีการเข้าปรึกษากับทางแพทย์เพื่อวินิจฉัยอาการอย่างละเอียด ซึ่งสามารถสังเกตอาการได้ ดังนี้

• เลือดกำเดาไหลไม่หยุดเกินกว่า 5-10 นาที
• เลือดไหลออกมาเป็นลิ่มเลือด
• ตัวซีด ปากซีด มีอาการหน้ามืด เวียนหัว คล้ายจะเป็นลม
• สำลักหรืออาเจียนออกมาเป็นเลือด
• ชีพจรเต้นเร็ว หายใจลำบาก

รับชมข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ >>> เลือดกำเดาไหลแบบไหนต้องไปหาหมอ

วิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้น

• นั่งหลังตรงโค้งตัวมาข้างหน้าเพียงเล็กน้อย ป้องกันไม่ให้เลือดไหลลงไปในคอและปอด เนื่องจากจะเพิ่มโอกาสให้เลือดเข้าไปปิดกันทางเดินหายใจและเกิดอาการสำลักได้
• ใช้มือบีบปีกจมูกทั้ง 2 ข้างประมาณ 5 นาที จนกว่าเลือดจะหยุดไหลและหายใจทางปากแทน
• หลีกเลี่ยงการสั่งน้ำมูกแรง ๆ แคะจมูก การยกของหนัก เนื่องจากจะทำให้เลือด
• ประคบเย็นด้วยผ้าห่อน้ำแข็งที่บริเวณหน้าผากและดั้งจมูก
• หลีกเลี่ยงการยัดกระดาษทิชชูเข้าในรูจมูกเพื่อหยุดเลือด เนื่องจากโพรงจมูกจะเกิดแผลเมื่อดึงกระดาษทิชชูออก ทำให้เลือดไหลซ้ำ
• หากเลือดหยุดไหลแล้วให้นอนพักและยกหัวสูงขึ้น
• สังเกตอาการไม่ให้มีการช็อกหรือหมดสติ

รับชมข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ >>> “เลือดกำเดาไหลทำยังไงถูกต้องที่สุด?”

วิธีการรักษา เมื่อมีอาการ เลือดกำเดาไหล รุนแรง

กรณีที่ผู้ป่วยมี เลือดกำเดา ไหลเป็นระยะเวลานานต้องนำผู้ป่วยส่งโรงพยาบาลป้องกันภาวะช็อกหมดสติจากการสูญเสียเลือด และให้แพทย์ประเมินอาการรวมไปถึงวิธีการรักษา ดังนี้

• ใช้ยาหดหลอดเลือดสอดเข้าที่โพรงจมูก เพื่อให้เส้นเลือดในเยื่อบุจมูกหดตัวลง เลือดออกลดลง ลดอาการบวม จนแพทย์สามารถประเมินอาการและค้นหาตำแหน่งที่เลือดออกได้
• จี้จุดเลือดออก จะเป็นการรักษาโดยการใช้สารเคมีหรือพลังงานความร้อน เพื่อห้ามเลือดโดยแพทย์จะมีการให้ยาชาเฉพาะที่ก่อนการรักษา
• ปรับยาหรือสั่งยาใหม่ ผู้ป่วยที่มีการรับประทานยาต้านการแข็งตัวของเกล็ดเลือดหรือยาละลายลิ่มเลือด แพทย์จะมีการพิจารณาปรับยาหรือสั่งยาใหม่เพื่อช่วยให้เลือดแข็งตัว

วิธีป้องกัน

• ไม่แคะ แกะ หรือสั่งน้ำมูกอย่างรุนแรง
• ป้องกันไม่ให้เกิดอุบัติเหตุบริเวณจมูก ศีรษะ หรือใบหน้า
• หลีกเลี่ยงการอยู่ในพื้นที่ที่มีควันบุหรี่ สารเคมี หรือฝุ่นละออง
• ใช้น้ำเกลือหยอดจมูกป้องกันเยื่อบุโพรงจมูกแห้ง
• พักผ่อนให้เพียงพอ

เลือดกำเดาหรือภาวะเลือดออกทางโพรงจมูกสามารถเกิดขึ้นได้ทุกเพศทุกวัย ซึ่งสามารถปฐมพยาบาลเบื้องต้นได้เองที่บ้าน หากผู้ป่วยมีอาการรุนแรง เลือดกำเดา ไหลออกมาเป็นปริมาณมากและมีระยะเวลานาน ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อทำการรักษาต่อไป

ข้อมูลจาก

ผศ. ดร. พญ.เดือนธิดา ทรงเดช

สาขาวิชาโลหิตวิทยาและมะเร็งวิทยา

ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ 

คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี

มหาวิทยาลัยมหิดล

อย่าลืมกดติดตามช่อง Rama Channel ที่น่าสนใจอีกมากมายได้ที่ 

Website: https://www.rama.mahidol.ac.th/ramachannel/

Website Rama mahidol : https://www.rama.mahidol.ac.th/

Facebook: https://www.facebook.com/ramachannel

Line: https://page.line.me/ramathibodi

Tiktok: https://www.tiktok.com/@ramachanneltv