ภาวะเบาหวานขึ้นตา (diabetic retinopathy) เป็นภาวะแทรกซ้อนในผู้เป็นโรคเบาหวาน หากเป็นหนักส่งผลให้หลอดเลือดฝอยเสื่อมทั่วร่างกาย รวมถึงเส้นเลือดฝอยที่บริเวณจอประสาทตาด้วย ส่วนหนึ่งของผู้ที่เป็นโรคเบาหวานมักจะสูญเสียการมองเห็นในภาวะแทรกซ้อนนี้ โดยภาวะเบาหวานขึ้นจอตา ก็มีวิธีการรักษาที่หลากหลาย แต่ถ้าเป็นถึงขั้นรุนแรงแล้ว อาจจะไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้และจะตาบอดไปตลอดชีวิต
ภาวะเบาหวานขึ้นตา คือ
ภาวะเบาหวานขึ้นตา หรือ ภาวะเบาหวานขึ้นจอตา เกิดจากการที่ระดับน้ำตาลในเลือดสูงผิดปกติจากเบาหวาน โรคยอดฮิตของผู้สูงอายุ ส่งผลให้ผนังหลอดเลือดฝอยเสื่อมทั่วร่างกายรวมทั้งหลอดเลือดที่จอตา ทำให้เลือดและสารต่าง ๆ รั่วซึมออกมา ทำให้หลอดเลือดตรงจอประสาทตาได้รับความเสียหาย หากปล่อยไว้ไม่รักษาจะทำให้สูญเสียการมองเห็นได้
อาการของภาวะเบาหวานขึ้นจอตา
เมื่อหลอดเลือดในจอประสาทตาเริ่มถูกทำลายจากระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงขึ้น อาการต่าง ๆ จะเริ่มปรากฏขึ้นตามระยะความรุนแรง ต่อไปนี้คืออาการที่ควรสังเกต
- ในช่วงระยะเริ่มแรกผู้ป่วยจะไม่มีอาการผิดปกติใด ๆ
- มีจุดเลือดออกในจอตา ทำให้เห็นภาพพร่ามัว
- มีไขมันรั่วในจอตา ทำให้จอประสาทตาบวม
- เมื่อมีอาการมากขึ้น จะมีเลือดออกในน้ำวุ้นตา
- จอประสาทหลุดลอก
อาการเหล่านี้อาจเกิดขึ้นแบบช้า ๆ โดยที่เราไม่รู้ตัว ดังนั้นหากรู้สึกว่าการมองเห็นเริ่มเปลี่ยนไป ควรรีบพบแพทย์เพื่อตรวจและรับคำแนะนำอย่างละเอียด การตรวจพบตั้งแต่เนิ่น ๆ จะช่วยลดความเสี่ยงและป้องกันการสูญเสียการมองเห็นได้
การป้องกันภาวะเบาหวานขึ้นตา
ภาวะเบาหวานขึ้นตาอาจดูน่ากลัว แต่ถ้าดูแลตัวเองให้ดีก็สามารถลดความเสี่ยงได้ง่าย ๆ มาดูกันว่าควรทำยังไงบ้าง
- ไม่กินอาหารที่มีแป้งและไขมันมากเกินไป
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
- ควบคุมน้ำตาลให้อยู่ในระดับปกติ (ระหว่าง 70-100 mg/dL)
การรักษาภาวะเบาหวานขึ้นตา
- ควบคุมระดับน้ำตาล : หากผู้ป่วยเป็นในระยะแรก แพทย์จะให้ผู้ป่วยควบคุมระดับน้ำตาลให้อยู่ในระดับปกติ
- ใช้แสงเลเซอร์ : ใช้ในระยะที่เลือดออกในตายังไม่มาก
- ฉีดยาเข้าไปในดวงตา : ในกรณีผู้ป่วยจอประสาทตาบวม เพื่อลดการบวมขอจอประสาทตา
- การผ่าตัด : ในกรณีผู้ป่วยมีเลือดเต็มจอประสาทตาหรือจอประสาทตาหลุดลอก
ภาวะเบาหวานขึ้นตาเป็นภาวะที่ต้องให้ความสำคัญอย่างมาก เนื่องจากสามารถนำไปสู่การสูญเสียการมองเห็นอย่างถาวรได้ การป้องกันโดยการดูแลสุขภาพโดยรวม ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด และตรวจสุขภาพตาเป็นประจำจึงเป็นสิ่งจำเป็น เพื่อรักษาคุณภาพชีวิตและการมองเห็นให้ยืนยาว สามารถอ่านบทความเกี่ยวกับโรคเบาหวาน และวิธีการรักษาเพิ่มเติมได้ที่นี่
ข้อมูลโดย
รศ. นพ.ภฤศ หาญอุตสาหะ
สาขาวิชาน้ำวุ้นตาและจอประสาทตา ภาควิชาจักษุวิทยา
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
คลิกชมคลิปรายการ โรคตายิ่งสูงวัยยิ่งใกล้เสื่อม ตอน ภาวะเบาหวานขึ้นจอตา | สารคดีสั้นให้ความรู้” ได้ที่นี่
ติดตาม Rama Channel เพื่อรับข้อมูลด้านสุขภาพเพิ่มเติมได้ที่
Website Ramathibodi: https://www.rama.mahidol.ac.th/
Youtube: RAMA Channel
Facebook: รามาแชนแนล Rama Channel
LINE: Ramathibodi
Tiktok: ramachanneltv รามาแชนแนล ช่องของคนรักสุขภาพ
