เรื่องราวของฟันน้ำนมในวัยเด็ก เป็นอีกหนึ่งเรื่องที่คุณพ่อคุณแม่ให้ความสนใจ โดยเฉพาะเรื่องของการถอนฟันน้ำนมด้วยตนเองที่สามารถทำได้ แต่มีข้อแนะนำเล็กน้อยเพื่อความปลอดภัยของสุขภาพฟันเด็กๆ
โดยปกติแล้วฟันน้ำนมเป็นฟันที่สามารถถอนได้ด้วยตนเอง แต่ต้องดูด้วยว่าฟันซี่นั้นที่กำลังจะทำการถอนอยู่ในภาวะที่สามารถถอนได้เองหรือไม่ โดยปกติแล้วฟันน้ำนมแต่ละแห่งจะมีอายุฟันไม่เท่ากัน อย่างเช่นฟันน้ำนมซี่กลางซี่ที่สองมีอายุประมาณ 12-13 ปี และจะหลุดเองตามธรรมชาติ
แต่ถ้าหากฟันซี่ดังกล่าวหลุดก่อนกำหนด จะส่งผลให้เกิดช่องว่างและฟันซี่ข้างๆ สองซี่อาจล้มได้ กรณีนี้ต้องพบทันตแพทย์ ไม่สามารถถอนด้วยตนเองได้ ซึ่งทันตแพทย์จะทำการเก็บฟันน้ำนมซี่นั้นเอาไว้ก่อน ป้องกันปัญหาฟันล้มที่จะตามมา
โดยธรรมชาติช่วงอายุ 6-12 ปี ฟันน้ำนมจะค่อยๆ หลุดออกเอง และมีฟันแท้ขึ้นมาแทนที่ ซึ่งฟันหน้าล่างคู่กลางมักจะหลุดก่อน สำหรับการถอนฟันน้ำนมด้วยตนเอง สามารถทำได้ก็ต่อเมื่อฟันซี่นั้นมีอาการโยกจนเกือบหลุดแล้ว สามารถใช้ลิ้นดุนเพื่อให้ฟันหลุดออกได้เอง หรือใช้นิ้วโยกฟันซี่นั้นไปมาเพื่อให้หลุดออกได้ จากนั้นควรกัดผ้าก๊อซเพื่อห้ามเลือดให้เลือดหยุดไหล แต่ถ้าหากเลือดออกมากอาจใช้น้ำแข็งประคบที่แก้มด้านนอก เพื่อให้เลือดหยุดเร็วขึ้น
ในกรณีที่ฟันน้ำนมยังไม่หลุดแต่มีฟันแท้แทรกขึ้นมา ต้องพบทันตแพทย์เพื่อทำการถอน และไม่แนะนำให้ถอนด้วยตนเอง
ข้อมูลจาก
รศ. ดร.พูลสุข เจนพานิชย์ วิสุทธิพันธ์
รองคณบดีฝ่ายสื่อสารองค์กร
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี
มหาวิทยาลัยมหิดล