จิตเภท หนึ่งในโรคทางจิตเวชที่ส่วนใหญ่เกิดจากความผิดปกติของสมอง ส่งผลให้มีความคิดและการรับรู้ที่ผิดปกติไปจากเดิม ซึ่งมักเกิดขึ้นในช่วงวัยรุ่นไปจนถึงวัยผู้ใหญ่ โดยผู้ป่วยจะมีพฤติกรรมที่แปลกไปจากคนทั่วไป เช่น การหลงเชื่อว่าจะมีคนมาทำร้าย อาการหูแว่ว หรือเห็นภาพหลอน
“โรคจิตเภท” โรคอันตรายที่อาจจะเปลี่ยนชีวิตคน
อาการของ จิตเภท
จิตเภทสามารถแบ่งประเภทของอาการได้ 3 ประเภท ดังนี้
อาการด้านบวก
- ประสาทหลอน เป็นอาการทางจิตเภทที่เกิดขึ้นจากผู้ป่วยมองเห็น ได้ยินเสียง กลิ่น หรือรับสัมผัสต่าง ๆ โดยที่ไม่ได้มีอยู่จริง และอาจทำให้เกิดความรู้สึกกลัว หวาดระแวงขึ้นหลงผิด เชื่อว่าจะเกิดสิ่งไม่ดีขึ้นกับตัวเอง มีคนคิดทำร้าย หรือเชื่อว่ามีคนมาหลงรัก คิดว่ามีผู้อื่นพูดถึงตน หรือกลัวว่าคนอื่นจะรู้ความคิดของตนเอง โดยที่เรื่องนั้นไม่ได้เกิดขึ้นจริง
- การผิดปกติทางด้านความคิด โดยผู้ป่วยที่มีอาการนี้จะมีความคิดและการประมวลผลที่ผิดปกติไปจากเดิม อาจแสดงออกผ่านทางการสื่อสารที่ดูไม่เชื่อมโยงกัน มีความคิดกระโดดไปมาจากเรื่องหนึ่งไปเรื่องหนึ่ง
- การผิดปกติด้านการเคลื่อนไหว จะมีการเคลื่อนไหวที่ผิดปกติ เช่น ตัวแข็งเกร็ง ทำพฤติกรรมซ้ำ ๆ โดยไม่ได้มีจุดมุ่งหมายที่ชัดเจน หรือหยุดการกระทำบางอย่างโดยไม่มีสาเหตุ
โรคจิตหลงผิด เกิดจากการ คิดไปเองบ่อย ๆ จริงหรือ ?
อาการด้านลบ
เป็นอาการที่ผู้ป่วยจิตเภทจะแสดงออกทางด้านอารมณ์ พฤติกรรม และความสามารถ เช่น พูดน้อยลง การแสดงออกทางสีหน้าลดลง ปลีกตัวออกจากสังคม ไม่มีความสนใจหรือกระตือรือร้นในการใช้ชีวิตประจำวัน และมีปัญหาในการทำกิจวัตรประจำวัน
สาเหตุของ จิตเภท
- พันธุกรรม
- ความผิดของการทำงานของสมองหรือสารเคมีในสมอง
- ปัญหาทางสุขภาพกาย เช่น การติดเชื้อสมอง โรคสมองเสื่อม โรคลมชัก โรคทางหลอดเลือดสมอง
- การใช้ยาเสพติด
- ความเครียดจากปัญหาต่าง ๆ เช่น ความสัมพันธ์ การเงิน หรือการสูญเสียคนรัก
“ประเมินสมองส่วนหน้าในผู้ป่วยโรคจิตเภท”
วิธีการรักษา
ค้นหาสาเหตุของอาการดังกล่าว และให้การรักษาหากอาการจิตเภทมีสาเหตุทางกายที่ชัดเจน
- ใช้ยาในการรักษา เป็นวิธีการรักษาที่แพทย์จะให้ยาเพื่อรักษาความสมดุลของสารเคมีในสมองซึ่งจะมียาแบบรับประทานและแบบฉีด
- การบำบัดทางจิต วิธีนี้แพทย์จะมีการพูดคุยกับผู้ป่วย ให้ผู้ป่วยได้ระบายความรู้สึกต่าง ๆ ออกมา ซึ่งจะมีส่วนช่วยในเรื่องพฤติกรรมของผู้ป่วย ส่งเสริมการรับผิดชอบทำงานและหน้าที่ต่าง ๆ ฟื้นฟูทักษะในการทำงานและการใช้ชีวิตประจำวัน
- บำบัดภายในครอบครัว แพทย์ให้ความรู้กับครอบครัวของผู้ป่วยโรคจิตเภทเพื่อสร้างความเข้าใจให้สามารถอยู่ร่วมกันและดูแลผู้ป่วย รวมถึงลดอาการรุนแรงของผู้ป่วยได้
ข้อมูลจาก
ผศ. นพ.คมสันต์ เกียรติรุ่งฤทธิ์
ภาควิชาจิตเวชศาสตร์
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี
มหาวิทยาลัยมหิดล
