Retreat ฉบับที่ 1 เดือนกรกฎาคม 2566
Learners' voice
พญ.กชกร คันธฬิกา แพทย์ประจำบ้านชั้นปีที่ 3 ภาควิชาเวชศาสตร์ครอบครัว
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
“มีใครที่กำลังถามคำถามนี้กับตัวเองหรือแม้แต่ถามกับคนที่เรากำลังมีความสัมพันธ์อยู่ด้วยบ้าง”
เรากำลังคบกันแบบไหน? มีใครที่กำลังถามคำถามนี้ กับตัวเองหรือแม้แต่ถามกับคนที่เรากำลังมีความสัมพันธ์อยู่ด้วยบ้าง เป็นเรื่องปกติที่เมื่อคนสองคนเริ่มมีความสัมพันธ์ต่อกัน หรือ ในบางความสัมพันธ์ก็มีมากกว่าสองคน จะเริ่มตั้งคำถามถึงสถานะความสัมพันธ์ของเราที่กำลังเป็นอยู่
แต่ในความจริงแล้วนั้นความสัมพันธ์ของคนเราในหลาย ๆ สถานการณ์ก็ไม่ต้องการรูปแบบที่ตายตัวและไม่ต้องการที่จะจริงจังกับความสัมพันธ์ และในหลาย ๆ ครั้งก็เป็นเพียงแค่ความสัมพันธ์ทางเพศที่ไม่มีความโรแมนติกเข้ามาเกี่ยวข้อง ซึ่งรูปแบบความสัมพันธ์แบบไม่เป็นทางการเองนั้น ก็สามารถมีได้หลากหลายรูปแบบ เช่น
The classic fling/ No strings attached
การมีความสัมพันธ์กันแค่ทางกายเท่านั้นโดยไม่มีเงื่อนไขหรือข้อผูกมัดใด ๆ
One night stand
การมีความสัมพันธ์ทางกายเพียงแค่ชั่วข้ามคืน ส่วนมากผู้ที่มีความสัมพันธ์รูปแบบนี้จะไม่สานต่อความสัมพันธ์กันต่อเนื่อง
FRIENDS WITH BENEFITS
ปัจจุบันเหมือนว่าความสัมพันธ์แบบไม่เป็นทางการ (Casual relationship) เป็นที่นิยมมากขึ้น แตกต่างจากในอดีตที่คนทั่วไปมักมองว่าการมีความสัมพันธ์ต้องเริ่มจากความรัก ความโรแมนติก จากนั้นค่อย ๆ พัฒนาจนกระทั่งแต่งงานกันในที่สุด
The “Hang Out” relationship
ความสัมพันธ์ที่ออกไปไหนมาไหนด้วยกันมีความสัมพันธ์ทางกายด้วยกัน แต่ไม่ยึดถือหรือมีเงื่อนไขความสัมพันธ์ในระยะยาว
Long term casual relationship
คือการคงอยู่ในความสัมพันธ์แบบไม่เป็น ทางการต่อไปในระยะยาว
Open relationship :
a multiple partner clarity
คือการมีความสัมพันธ์แบบเปิดโอกาสให้คู่ สามารถไปมีความสัมพันธ์ทางกายกับคนอื่นได้ โดยถือเป็นข้อตกลงร่วมกัน และไม่มีผลกระทบกับความสัมพันธ์
Swinging
คือการมีความสัมพันธ์ที่สามารถมีความสัมพันธ์ทางกายสลับกับคู่อื่นๆ หรือคนอื่นๆ ได้ และส่วนมากก็อาจมีความสัมพันธ์ทางกายกันแบบหมู่ได้
The “let’s keep it as it is” dynamic และ The untagged relationship
คือความสัมพันธ์ที่มีรูปแบบคล้ายๆ กัน นั่นคือ การที่ไม่ต้องการคำนิยามหรือชื่อเรียกของความสัมพันธ์ เพียงแค่มีความสัมพันธ์ทางกายกันต่อไปเรื่อย ๆ
Situationship: a classic escape
คือความสัมพันธ์ชั่วคราว ทั้งทางกายและทางจิตใจ จุดประสงค์ของความสัมพันธ์นี้เพื่อหลบหนีจากเหตุการณ์อื่น ๆ ในชีวิต เช่น ความสัมพันธ์ที่ไม่ดีมาก่อนหน้า เป็นต้น และอีกหนึ่งในความสัมพันธ์แบบไม่เป็นทางการที่โด่งดังและได้รับความนิยมเป็นอย่างมานั้นได้แก่ ความสัมพันธ์แบบเพื่อนนอน หรือ Friends with benefits หรือที่เรียกกันสั้นๆ ว่า F.W.B. นั่นเอง หากใครที่กำลังสงสัย ไม่มั่นใจ หรือกำลังคิดว่าเรากำลังอยู่ในความสัมพันธ์รูปแบบนี้อยู่หรือไม่นั้น วันนี้เราจะมาทำความรู้จักกันค่ะ
ความสัมพันธ์แบบเพื่อนนอน หรือ Friends with benefits เป็นหนึ่งในรูปแบบความสัมพันธ์แบบไม่เป็นทางการรูปแบบหนึ่ง ที่มีหัวใจหลักคือการมีความสัมพันธ์กันทางกาย และมักเกิดขึ้นระหว่างกลุ่มเพื่อนหรือคนที่รู้จักกันอยู่แล้วนั่นเอง ซึ่งกฏเหล็กของความสัมพันธ์รูปแบบนี้คือ จะต้องไม่มีการผูกพันกันทางจิตใจและต้องไม่มีความรัก ความโรแมนติกต่อกัน อาศัยความผูกพันใกล้ชิดกันทางกายเท่านั้น
ฟังดูแล้วเป็นเหมือนความสัมพันธ์ที่ย้อนแย้ง เพราะเริ่มต้นมาจากเพื่อน แต่ต้องผูกพันกันเพียงทางกาย จะโรแมนติกก็ไม่ใช่ จะแค่มีความสัมพันธ์ทางเพศกันเฉย ๆ ก็ไม่เชิง เพราะยังไงก็คือเพื่อน ดังนั้นจึงมีคนนิยามความสัมพันธ์รูปแบบนี้ไว้ว่า “Hybrid relationship” และมักมีคำถามตามมาว่าการที่ต้องอยู่ในความสัมพันธ์รูปแบบนี้นั้นมีผลดีต่อสุขภาพจิตจริงหรือไม่
วารสาร Social and Behavioral Sciences ประเทศสหรัฐอเมริกา ได้เคยตีพิมพ์การศึกษาเกี่ยวกับเรื่องนี้ไว้เมื่อปี 2014 ในหัวข้อ “Friends with benefits and psychological wellbeing” มีจุดประสงค์ของการศึกษาคือ เพื่อเข้าใจการตอบสนองทางอารมณ์ของคนที่กำลังอยู่ในความสัมพันธ์รูปแบบนี้ และเพื่อหาความแตกต่างของการตอบสนองในความสัมพันธ์ระหว่างเพศชายและเพศหญิง รูปแบบของการศึกษาคือ การสำรวจเชิงอธิบาย โดยมีผู้เข้าร่วมการศึกษาทั้งหมด 119 คน เพศหญิง 88 คน เพศชาย 31 คน ร้อยละ 90 ของผู้เข้าร่วมการศึกษานิยามตนเองเป็น Heterosexual และมีอายุเฉลี่ยอยู่ที่ 24 ปี ใช้วิธีการสำรวจรูปแบบออนไลน์ เครื่องมือที่ใช้คือ แบบสอบถามที่ได้รับการประเมินคุณภาพจากผู้เชี่ยวชาญด้านเพศ (Sexologists) โดยแบบสอบถามแบ่งการตอบสนองทางอารมณ์ของผู้อยู่ในความสัมพันธ์แบบ F.W.B. ออกเป็น
การตอบสนองทางบวก ได้แก่
- ความสุข (Happy)
- การเป็นที่ต้องการ (Desired)
- ความพึงพอใจ (Satisfied)
- ความรู้สึกผจญภัย (Adventure)
- ความตื่นเต้น (Excited)
การตอบสนองทางลบ ได้แก่
- ความอ้างว้าง (Empty)
- ความรู้สึกสับสน (Confused)
- การถูกใช้ (Used)
- ความรู้สึกเงอะงะ (Clumsy)
- ความรู้สึกถูกหลอกลวง (Deceived)
ผลของการศึกษาพบว่า ทั้งในเพศหญิงและชายให้ความรู้สึกของการมีความสัมพันธ์แบบ F.W.B. ไปในทิศทางบวกมากกว่าลบ ซึ่งความรู้สึกส่วนใหญ่คือ ความสุข ตามมาด้วยการเป็นที่ต้องการ ความพึงพอใจ และความตื่นเต้น ในทางกลับกันก็มีบางส่วนที่มีความรู้สึกสับสนในความสัมพันธ์
แต่โดยสรุปแล้วผู้เข้าร่วมการศึกษาส่วนใหญ่มีประสบการณ์ทางอารมณ์ในความสัมพันธ์แบบ F.W.B. ที่ดีและมีสุขภาพจิตที่ดี โดยเฉพาะเพศหญิงที่มีการตอบสนองทางอารมณ์เป็นไปในทิศทางบวกมากกว่าเพศชาย ยกเว้นเพียงความรู้สึกสับสนที่พบในเพศหญิงมากกว่า และเมื่อดูจากผลการศึกษาในเรื่องของประโยชน์ (Benefits) ของรูปแบบ ความสัมพันธ์ F.W.B. แบ่งตามเพศ พบว่า ในเพศชายมองว่าความสัมพันธ์รูปแบบนี้สามารถหลีกเลี่ยงพันธะผูกพันในระยะยาว ทำให้รู้สึกปลอดภัยและมีความมั่นใจกว่ารูปแบบความสัมพันธ์แบบอื่น ๆ ส่วนในเพศหญิงความสัมพันธ์รูปแบบนี้ทำให้รู้สึกอุ่นใจในการมีความสัมพันธ์ทางกายกับเพื่อนหรือคนที่รู้จัก แต่มักมีความรู้สึกว่างเปล่าเพิ่มขึ้นมากกว่าในเพศชาย
ดังนั้นจากการศึกษาดังกล่าวจึงสรุปได้ว่า
ผู้ที่กำลังมีความสัมพันธ์แบบ F.W.B. ส่วนใหญ่นั้นตอบผลการสำรวจออกมาในเชิงบวกและสรุปสภาวะจิตใจของตนเองกับการมีความสัมพันธ์รูปแบบนี้ที่ดี และที่น่าแปลกใจคือ เพศหญิง ผู้เข้าร่วมการศึกษาในครั้งนี้ ดูจะชื่นชอบความสัมพันธ์รูปแบบนี้มากกว่าเพศชายอีกด้วย
บทสรุปของการศึกษานี้นำไปสู่การทำความเข้าใจต่อบทบาทหน้าที่ทางเพศและรูปแบบความสัมพันธ์ของมนุษย์ที่เปลี่ยนแปลงไปจากวัฒนธรรมหรือความเชื่อแบบเดิม ๆ ที่เราเคยเข้าใจ แต่เหนือสิ่งอื่นใดแล้วมนุษย์ทุกคนล้วนมีชีวิตจิตใจ มีความรู้สึก และมีความสัมพันธ์ที่แตกต่างกัน สิ่งสำคัญที่สุดในทุก ๆ ความสัมพันธ์คือ การคุยกัน หาขอบเขต หาทิศทาง และทำข้อตกลงกันก่อนจึงจะเป็นผลดีกับทุกฝ่าย และสุดท้ายไม่ว่าเราจะนิยามความสัมพันธ์ของตนเองกับคู่ของเราในรูปแบบไหน เราก็มีชีวิตที่มีความสุขได้
แล้วคุณล่ะ อยากมีความสัมพันธ์แบบ F.W.B. รึเปล่า ?
สามารถอ่านวารสารฉบับเต็มได้ที่ https://online.fliphtml5.com/pgtfo/bmyg/
Reference
- Herenia G, Encarnación S, Gilberto A. Friends with benefits and psychological wellbeing. Procedia - Social and Behavioral Sciences,Vol. 132, 2014.
- Leif E, Ottesen K, Joy P. Wyckoff, Kelly Asao, David M. Buss, Mons B. Why do women regret casual sex more than men do?, Personality and Individual Differences,Vol 127, 2018.
