การตรวจเต้านมด้วยตัวเองและความผิดปกติ

ขั้นตอนการตรวจเต้านมด้วยตนเองมีดังนี้

  1. ยืน หน้ากระจกปล่อยแขนสองข้างอยู่ข้างลำตัวตามสบาย (ภาพที่ 1)  ตรวจดูรูปร่างและขนาดของเต้านมเปรียบเทียบกันทั้ง 2 ข้าง  ตรวจดูผิวหนังว่ามีลักษณะผิดปกติใดหรือไม่  ดูหัวนมว่ามีหัวนมบุ๋มหรือมีการดึงรั้งหรือไม่

(ภาพที่ 1)

2. เปลี่ยน อริยาบทโดยยกแขนทั้ง 2 ข้างเหนือศีรษะ  ดูในกระจกอีกครั้ง (ภาพที่ 2)  จากนั้นเท้าสะเอวยืนตรงแล้วลองก้มตัวไปข้างหน้า สังเกตเต้านมทั้ง 2 ข้างในกระจก (ภาพที่ 3)

                          
                                     
                                             (ภาพที่ 2)                                                                                (ภาพที่ 3)                                  

3. เริ่ม คลำเต้านมโดยยกแขนข้างเดียวกับเต้านมข้างที่จะตรวจขึ้นเหนือศีรษะ สามารถตรวจในท่ายืน (ภาพที่ 4), นั่ง หรือนอน (ภาพที่ 5) ก็ได้ ตามความถนัด   สำหรับท่านอนอาจต้องตะแคงตัวตามความเหมาะสม   เพื่อให้ตรวจเต้านมได้ง่ายขึ้น  บางท่านอาจชอบตรวจขณะอาบน้ำถูสบู่หรือทาโลชั่นเพราะจะทำให้ผิวหนังลื่นสะดวก ในการตรวจ

                                      

       (ภาพที่ 4)

   (ภาพที่ 5)

  1. ใช้ นิ้วชี้, นิ้วกลางและนิ้วนางคลำโดยใช้แรงกดที่เหมาะสม   ไม่เบาเกินไปจนไม่สามารถตรวจพบความผิดปกติและไม่ออกแรงมากเกินไปจนรู้สึก เจ็บเต้านม   คลำทั่วเต้านมไปจนถึงบริเวณรักแร้   เพราะเต้านมมีส่วนที่ยื่นไปจนถึงขอบในของรักแร้ด้วย   สำหรับทิศทางในการคลำ แต่ละสถาบันมีข้อปลีกย่อยต่างกัน  บางที่ให้คลำตั้งแต่หัวนมวนตามเข็มนาฬิกาออกไป   บางที่แนะนำให้คลำจากเต้านมส่วนนอกเข้ามาหาหัวนมเพราะเต้านมส่วนนอกนิ่ม กว่า   คลำง่ายกว่า    บางที่แนะนำให้คลำไล่ขึ้น-ลง   แต่อย่างไรก็ตามทุกแบบมีหลักการเดียวกันคือ คลำทุกส่วนของเต้านมให้ครบถ้วน  ตั้งแต่หัวนมไปจนถึงรักแร้

     ความผิดปกติจากการตรวจเต้านมด้วยตนเองที่ควรพบแพทย์

  • มีก้อนหรือรู้สึกว่าเต้านมบริเวณใดบริเวณหนึ่งหนากว่าปกติ
  • มี การเปลี่ยนแปลงผิดปกติที่ผิวหนังบริเวณเต้านม เช่น มีสีแดง ผิวย่น ผิวบุ๋มลงไปเฉพาะจุด หรือเป็นทั่ว ๆ คล้ายผิวส้ม มีอาการปวดบวมแดงร้อน
  • มี ความผิดปกติของหัวนม เช่น หัวนมบุ๋มที่เกิดขึ้นใหม่ (ไม่ใช่เป็นตั้งแต่สาวๆ) มีสิ่งผิดปกติไหลออกจากหัวนม เช่น เลือด น้ำปนเลือด น้ำใส  น้ำสีเหลือง เป็นต้น